تحليل مواضع و فرآيند بسيج منابع سازمان فدائيان خلق (اكثريت) و حزب مشروطه ايران

حزب مشروطه ايران، يكي از گروههاي سلطنت طلب خواهان به قدرت رساندن نهاد سلطنت در ايران، و سازمان فداييان خلق نيز جزو گروههاي چپ انقلابي است كه پس از پيروزي انقلاب در جنگ قدرت ميان نيروهايي كه در پيروزي انقلاب نقش داشتند، ناكام ماند و سران و اعضاي آن مجبور به مهاجرت و پيگيري اهداف خود در خارج از كشور شدند. از آنجا كه بررسي مواضع و روند بسيج منابع هريك از اين گروهها مي تواند به فهم بهتر جنبش هاي اجتماعي در ايران كمك كند و چنين پژوهشي نيز تابه حال به گونه اي نظام مند در ايران انجام نشده و در اين حوزه خلأ علمي وجود دارد، نويسندگان اين مقاله بر آن شدند تا به اين پرسش ها پاسخ دهند كه «مواضع و فرايند بسيج منابع حزب مشروطه ايران و سازمان فداييان خلق اكثريت پس از پيروزي انقلاب سال ۱۳۵۷ چه بوده است» و «چرا اين گروهها به رغم داشتن هدف مشترك، نتوانسته اند به ائتلاف دست يابند». پاسخ به اين پرسش ها به اين سبب اهميت دارد كه در هنگام انقلاب اسلامي سال ۱۳۵۷، گروه هاي گوناگون با ايدئولوژي هاي متفاوت، موفق به ايجاد ائتلاف عليه نظام شاهي شده بودند. چارچوب نظري مقاله پيش رو، مبتني بر نظريه بسيج سياسي چارلز تيلي است كه براساس آن، متغيرهاي كنش جمعي، سازمان، منافع، بسيج منابع، فرصت/تهديد، و سركوب /تسهيل، بررسي و فرايند بسيج منابع و مواضع اين دو گروه، مقايسه و تفاوت ها و شباهت هاي آنها مشخص شده است. يافته هاي اين پژوهش كه بر پايه روش هاي تحليل اسنادي و روش مقايسه اي به دست آمده است، حاكي از اين است كه اين دو گروه، در ابعاد گوناگون مورد مطالعه در زمينه مواضع و روند بسيج منابع، كم و بيش داراي شباهت هستند و تنها اختلاف اصلي در مواضع ايدئولوژيك آنها است. پاسخ اين پژوهش به چرايي عدم ائتلاف سازي ميان اين گروه ها اين است كه اين سازمانها، به دليل داشتن ايدئولوژي هاي متفاوت و فرانرفتن از آن حتي براي رسيدن به هدف مشترك) حاضر به همكاري و مدارا با يكديگر نيستند و نمي توانند ائتلافي ميان سازمانهاي اپوزيسيون ايجاد كنند؛ در حالي كه گروههاي اپوزيسيون در انقلاب سال ۱۳۵۷، به منظور رسيدن به منافع مشترك، حاضر به كنار گذاشتن تاكتيكي اختلافهايشان شده بودند.