تحليل مكان‌يابي مركز لجستيك كشاورزي در استان اصفهان با رويكرد حداقل‌سازي هزينه‌هاي شبكه لجستيك در محيط GIS

سالانه مقادير زيادي از محصولات كشاورزي به صورت ضايعات از بين رفته و خسارت بزرگي بر منابع مالي و غذايي كشور وارد مي شود. مهم ترين علل ايجاد اين ضايعات مربوط به بخش هاي مختلف حمل ونقل، بسته بندي و دسته بندي، ذخيره سازي و انبار، فرآوري و توزيع محصولات كشاورزي مي‌شود. يكي از راهكارهاي مطرح براي افزايش بهره وري در زنجيره تأمين و كاهش هزينه هاي لجستيك بخش كشاورزي ايجاد مركز لجستيك كشاورزي است. پژوهش حاضر درصدد شناسايي پهنه مناسب جهت احداث مركز لجستيك كشاورزي در استان اصفهان است. در اين راستا ابتدا معيارهاي مؤثر بر مكان‌يابي مراكز لجستيك (به تفكيك جبراني و غيرجبراني) شناسايي و سپس فرآيند مكان يابي در طي دو مرحله تكميل شده است. در مرحله اول با حذف محدوده هاي جغرافيايي مربوط به معيارهاي غيرجبراني از پهنه استان محدوده هاي امكان پذير جهت احداث مركز لجستيك شناسايي شده است. در مرحله دوم براساس نظريه هاي مكانيابي حداقل كننده هزينه يك مدل رياضي ارائه شده و برمبناي آن هزينه استقرار مركز لجستيك در محدوده هاي امكان پذير استان به تفكيك معيارهاي جبراني محاسبه و لايه هاي اطلاعاتي مربوط به هريك از آن ها تهيه و درنهايت تمامي لايه هاي اطلاعاتي ايجاد شده به منظور شناسايي پهنه داراي كم ترين هزينه با يكديگر تلفيق شده اند. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه پهنه مناسب جهت احداث مركز لجستيك كشاورزي منطقه غرب مجموعه شهري اصفهان و مابين شهرستان هاي تيران وكرون، نجف آباد و لنجان است. اين منطقه به عنوان يك واسطه بين مراكز توليد محصولات زراعي، باغي و دامي در غرب استان و مجموعه شهري اصفهان به عنوان مصرف كننده عمده اين محصولات عمل مي كند.