تأثير پرايمينگ بذر بر عملكرد و برخي از شاخص‌هاي كيفي گياه دارويي چاي ترش (Hibiscus sabdariffa L. ) در شرايط تنش خشكي

يكي از روش ‌هاي مؤثر در افزايش توليد محصولات زراعي در نواحي خشك و بياباني كشور، استفاده از ساز و كارهاي افزايش مقاومت گياهان از جمله پيش تيمار بذرها است. به اين منظور، آزمايش مزرعه ‌اي روي گونه چاي ترشHibiscus sabdariffa L.  به‌ صورت كرت ‌هاي خرد شده در قالب بلوك ‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 13971396 در مزرعه ‌اي واقع در جلگه شاه هاشم شهرستان دلگان با اقليم بياباني انجام گرفت. تيمارهاي آزمايشي از سه سطح تنش خشكي شامل آبياري در ظرفيت زراعي (بدون تنش)، آبياري در 75 % ظرفيت زراعي يا تنش ملايم  و آبياري در 50 %  ظرفيت زراعي يا تنش شديد به عنوان فاكتور اصلي؛ و پيش تيمار بذرها در چهار سطح شامل بدون پرايمينگ، هيدروپرايمينگ، اسموپرايمينگ با پلي اتيلن گلايكول و هورمونال پرايمينگ با ساليسيليك اسيد به عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه پرايمينگ بذرها در مقايسه با تيمار بدون پرايم موجب كاهش تعداد روز تا جوانه زني گياه شد. در بين تيمارهاي پرايم نيز هيدروپرايم داراي سريع ترين زمان جوانه زني بذرها پس از كاشت بود. از طرفي تيمارهاي تنش و پرايم موجب زودرسي گياه شد. در بين تيمارهاي فوق كوتاه ‌ترين طول دورۀ رشد تا رسيدگي از تيمار تنش شديد و هيدروپرايم به‌ دست آمد. بيشترين مقدار وزن‌تر و خشك بوته ‌ها، عملكرد كاسبرگ تازه و خشك چاي ترش نيز از تيمار بدون تنش و پرايمينگ بذرها در همۀ سطح ‌هاي تيمارهاي هيدروپرايمينگ، اسموپرايمينگ و هورمونال پرايمينگ حاصل شد. با مقايسه سه تيمار فوق مشخص شد كه پرايمينگ بذر با ساليسيليك اسيد نتيجه بهتري نسبت به ديگر تيمارها در شرايط بدون تنش نشان مي دهد. براي صفت ‌هاي محتواي آنتوسيانين و تركيب ‌هاي فنولي كاسبرگ نيز مشاهده شد كه با افزايش شدت تنش، محتوي اين تركيب ‌ها در كاسبرگ افزايش خواهد يافت.