مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نقش بحران آب در سياست خارجي كشورهاي آسياي مركزي

چكيده فارسي :

آسياي مركزي به عنوان منطقه اي كه بحران آب در آن همواره رو به فزوني مي باشد نگراني بسياري از صاحبنظران منطقه و جهان را به خود جلب نموده است. دليل بغرنج بودن بحران آب در اين منطقه آن است كه علاوه بر پيوند آن با مسائل زيست محيطي همچون خشك شدن درياچه آرال و اثرات مخرب آن و همچنين صدمات به بخش هاي مختلف مانند كشاورزي، صنعت و... هنوز آينده اين بحران و نحوه برخورد كشورهاي منطقه جهت حل كردن اين مشكل مشخص نيست و در هاله اي از ابهام قرار گرفته است. اين مقاله به دنبال آن است تا با تجزيه و تحليل مهمترين مولفه ها و زمينه هاي همگرايي و واگرايي در منطقه آسياي مركزي به اين نكته برسد كه در آينده، بحران آب در آسياي ميانه كشورهاي درگير با آنرا را به سمت همگرايي سوق مي دهد يا واگرايي. بر اين اساس پرسش اصلي مقاله چنين است كه نقش بحران آب در همگرايي يا واگرايي هاي آينده كشورهاي آسياي ميانه چگونه خواهد بود؟ يافته هاي مقاله حاكي از آن است كه در آينده اين تحولات كشور هاي منطقه با توجه به يكسري عوامل زمينه اي و زير ساختي كه غالبا ويژه آسياي مركزي مي باشند به سمت در گيري و تخاصم ميل مي كنند، اين احتمال درگيري زماني در منطقه براي ما آشكارتر مي شود كه روند همگرايي و واگرايي اين منطقه را در بستر و زير ساخت هاي همكاري و عدم همكاري منطقه اي بررسي كنيم. اهميت اين زيرساخت ها به گونه اي است كه ممكن است در مورد مساله اي مانند بحران آب در مناطق و شرايط مختلف به راهكار هاي متفاوتي از تقابل تا همكاري مبدل گردد.