فرازمندي و پيدايش ديوان سالاري ايراني در تمدن اسلامي با تكيه بر طبقه ايراني دبير ، از سامانيان تا سلجوقيان

No Title

پژوهش حاضر بخشي از كتاب تاريخ تشكيلات اسلامي (1389) ،مقاله اانقلاب اداري سامانيان (1390)، تاريخ تشكيلات عربي اسلامي دولت حفصيان (1383/1397)، تاريخ ديوان سالاري ايراني و اسلامي دولت سلجوقيان (1397) و مقالات تحليل فرايند ديوان سالاري ايراني و تشكيلات اسلامي در قرون وسطي بر اساس كتاب تاريخ تشكيلات اسلامي ( 1396)، تشكيلات اسلامي و ديوان سالاري ايراني عهد صفويه (1396)،و نقد تدابير سياسي و اموزشي نظام الملك( 1397) . علم دولت در تمدن اسلامي( 1397) است.دركتاب تاريخ تشكيلات در اسلام ،چهار نظريه در مورد خاستگاه تشكيلات اسلامي در قرون نخستين هجري مطرح شده است ودر مورد ريشه عربي و ايراني و رومي و بيزانسي و اسلامي آن مطالبي ذكر شده است، امادلايل متعدد نشان مي دهد كه تشكيلات اسلامي داري خاستگاه ايراني است.و در حقيقت استمرار ديوان سالاري ايراني است . در مقاله انقلاب اداري سامانيان نظريه اصالت ايراني تشكيلات اسلامي در يكي از مراحل فراز مندي ديوان سالاري ايراني در تمدن اسلامي و نقش طبقه دبيران در آن در قرون نخستين هجري ودر عهد سامانيان مورد تصريح قرار گرفته و به خوبي نشان داده شده است .در اين مقاله امده است كه ديوان سالاري سامانيان بر عهده طبقه دبير بود و از جمله خانواده جي هاني و بلعمي از خانوده هايي بودند كه طبقات دبير ايراني از آن برخاستند و سازمان اداري سامانيان را پيش بردند.ا ستمرار ديوان سالاري ايراني در تمدن اسلامي در تشكيلات اداري غزنوي و بويهي و سلجوقي از اركان كتاب تاريخ تشكيلات است كه به طور ويژه در كتاب تاريخ ديوان سالاري ايراني و تشكيلات اسلامي سلجوقيان به آن پرداخته است و ادامه حضور طبقه دبير در اجراي ديوان سالاري ايراني بوسيله وزراي ايرااني سلاجقه كه در دو رسته خراساني و عراقي تقسيم شدند ، آمده است .حجم حضور كمي و كيفي و تاثير گزاري وزراي قمي به حدي است كه معتبر ترين اثر به جا مانده از عصر سلاجقه درمورد ركن قدرت عالي ديوان سالاري ايراني يعني وزير، در عصر سلاجقه بوسيله ابو الرجاي قمي تدوين شد و برخي از امور كه ميراث ماندگاردرعملكرد دولت سلاجقه است بوسيله وزراي قمي صورت گرفته است و مورد توجه مستقل محققان معاصر بوده است.مقاله حاضر چنانكه ملاحظه شد بخشي از پژوهش هاي ياد شده است كه علاوه بر قرون نخستين هجري استمرار ديوان سالاري ايراني را تا دوره قاجار بررسي كرده است. اين پژوهش نشانه استمرار پژوهش بر مبناي پژوهش هاي پيشين است زيرا هر پژوهش بدون اين روش ،نوعي انتحال عمدي يا سهوي است كه با تغيير الفاظ و بازي با كلمات صورت گرفته است و بدور از ادب انساني و مخالف اخلاق حرفه اي تاريخنگاري است ( اخلاق حرفه اي در تاريخنگاري 1396).

No abstract