عنوان مقاله :
اهل بيت در آثار دانشمندان آندلس
عنوان به زبان ديگر :
No Title
پديد آورندگان :
شهيدي پاك, محمد رضا دانشگاه آزاد اسلامي تهران مركز
كليدواژه :
علي (ع) , علي ابن ابي طالب (ع ) امام اول , عدالت سياسي , جرح و انتحال , امويان و تبليغات , اهل بيت و متون , دانشمندان و آندلس
چكيده فارسي :
ادبيات عرب در شبه جزيره ايبري دردوره حضورمسلمانان درآندلس، ميراث ماندگار تمدن اسلامي و زبان گويا وپيكره زنده و وجود كتبي فرهنگ اسلامي درجهان است وحجم قابل توجه وبخشي اساسي ازاين ادبيات مختص به مفهوم اهل بيت است و نقش ماندگار كالبدي دراثاراسلامي دراندلس دارد،جايگاه تشيع درادبيات عرب بيشتربا همين ادبيات اهل بيت درمتون اسلامي و آثار دانشمندان آندلس مشخص شده است واز مهمترين موضوعات شيعه شناسي است.لفظ و مفهوم اهل بيت حقيقتي اسلامي است كه پيش از پيدايش فرق ومذاهب درشماراصطلاحات سياسي اجتماعي وفرهنگي وتاريخي قرارگرفته است ،به اين مقام اهل بيت در روند حوادث ازصدر اسلام ازعهد پيامبر چند محقق مورخ زمان شناس ازپانصد سال پيش به اين سو از پايان قرون وسطي و آغاز دوره مدرن تا كنون توجه كرده اند. پنج قرن است كه كايتاني از ايتاليا مفهوم اهل بيت و حق آن ها را اورده است وحوادث صدر اسلام رابا نسبت حقوق قدرت هاي سياسي صدر اسلام با اهل بيت محاسبه و تبيين كرده است،درعصرحاضرده ها محقق خاورشناس ازجمله اشپولر الماني درجهان اسلام به محاسبه نسبت قدرت هاي سياسي اجتماعي صدراسلام با حقوق از دست رفته اهل بيت پرداخته است وجمع وتفريق هاي قدرت در صدر اسلام زا به حذف ومنها كردن قدرت اهل بيت ازجامعه سياسي صدراسلام بوسيله امويان ربط داده است.مسئله پژوهش اين است كه ،امويان بدون هيچ و از هيچ جريان اهل بيت را از شرق وغرب جهان اسلام بويژه ازاندلس ،حذف نكردند، آن ها ازچيزي كه وجود داشت وظهور پيدا كرده بود و سرمايه جديد وهويت نوين جوامع اسلامي شده بود ،شروع كردند آن ها با انتحال اسلام واضافه كردن خود به اسلام،اهل بيت را ازصحنه قدرت سياسي در صدر اسلام حذف كردند .امويان فرامين لعن حضرت علي ع را كه با تبليغات دولت اموي ازشرق در دمشق آغاز شده بود را درغرب جهان اسلام با تبليغات گسترده تر تثبيت كردند و استقرار و اسكان جمعيت مهاجر به آندلس با كنترل ونظارت امويان و براساس حذف اهل بيت از صحنه قدرت در آندلس انجام گرفت ، اين از مسلمات جغرافياي تاريخي آندلس است كه اعراب اموي حاكم وقبايل مهاجروابسته به آن ها درجاهاي خوب وثروت خيز آندلس اسكان يافتندواعراب مخالف ومتمايل به اهل بيت از اين نقاط رانده شدند ودرشهرهاي بزرگ سركوب وحذف شدند.شاخص ترين انتحال امويان كه با معاويه شروع شد،اعلام خلافت بوسيله امويان است كه به اتفاق اكثريت مورخان نوعي اتنحال تلقي شده است.با وجود همه محاسبات امويان وقدرتمندان پس ازان ها در حوزه غرب اسلامي بويژه درآندلس براي حذف اهلبيت،ازجمله با اقداماتي تبليغاتي، مذهب مالك را به طور انحصاري درحوزه غرب اسلامي بويژه درآندلس انتشاردادندو مذهب اهل بيت را كنارزدند،اما وجودعلمي اهل بيت درادبيات ومتون وآثار دانشمندان آندلس باقي ماند واهل بيت درآثار دانشمندان خودواقعيتي ازادبيات عرب وبخشي ازميراث ماندگاراسلامي شد ،پژوهش حاضر نما يه اي ازوجود اهل بيت درروند تحولات سياسي اجتماعي جوامع براساس كتاب اهل بيت در متون اسلامي وآثاردانشمندان آندلس است.كتاب اهل بيت درمتون اسلامي آندلس بخشي ازتحقيقات مولف درجامعه اندلسي ومعارف فرهنگي وتمدني آن ازسال 1378به اين سواست كه بخشي ازآن دركتاب تاريخ تشيع دراسپانياومغرب وافريقيه آمده است.رفتارامويان اندلس تحقق تاريخي مضامين اعتقادي برخي اسناد فرهنگي صدر اسلام است كه تاكيد مي كند كه حذف اهل بيت به خاطركينه هاي بدري وحنيني ازعلي ع است كه تبليغات وسياست حاكم بردمشق وقرطبه بود،زيرا فقط رفتارسياسي اجتماعي وعدالت سياسي اودرصدر اسلام باعث شناسايي اسلام انتحالي امويان شد.اين عدالت سياسي درمجموعه معارف سياسي اسلام چون قانون زنده اي درامده است كه با تحليل و نقد و جرح ،روشنگر چهره هاي متمايزجريان هاي اسلامي پس ازپيامبرص همراه بوده است.نمادوعصاره وجود كتبي اهل بيت درآثار دانشمندان آندلس كتاب دررالسمط است ، تصنيف برتركلاسيك درمورد اهل بيت اثردانشمند آندلسي ابن ابا راست اونظريه پرداز علت اصلي سقوط آندلس بودكه حذف اهل بيت ازصحنه قدرت است.
چكيده لاتين :
No abstract
عنوان نشريه :
دستاوردهاي نوين در مطالعات علوم انساني