بي وفايي زناشويي : چالش فراروي درمانگران

توجه به مشكل روابط خارج از ازدواج يا بي‌وفايي زناشويي بسيار حياتي به نظر مي‌رسد، زيرا مسئله‌اي آسيب‌زا براي خانواده‌ها و همسران و همچنين مسئله‌اي شايع در مشاوره و درمان براي درمانگران حوزه سلامت روان است. اين معضل اجتماعي شيوع بالايي نيز دارد ولي متأسفانه به علت حساسيت موضوع اطلاعات دقيقي از شيوع آن در ايران در دسترس نيست. بي‌وفايي به هرگونه پنهان‌كاري از همسر درباره روابط خارج از ازدواج گفته مي‌شود. در واقع پنهاني بودن بخش مهمي در رابطه نامشروع و عاشقانه است. انواع بي‌وفايي شامل بي‌وفايي جنسي، احساسي و مجازي (اينترنتي) هستند. بي‌وفايي در مردان و زنان تفاوت‌هايي دارد و شيوع آن در مردان بيشتر است. مردان به بي‌وفايي جنسي و زنان به بي‌وفايي عاطفي واكنش شديدتري نشان مي‌دهند. نكته مهمي كه حتماً بايد به آن اشاره كرد، اين موضوع است كه نارضايتي از ازدواج مي‌تواند باعث بي‌وفايي باشد اما ازدواج موفق هم تضميني براي عدم رخداد آن نيست. علي‌رغم شايع بودن اين مسئله، تحقيقات زيادي بر درمان آن انجام نشده است. در مطالعه‌اي كه در آمريكا انجام شده از روش درماني مداخله تلفيقي براي زوج‌هايي كه با اين مشكل روبه‌رو بوده‌اند استفاده شد و مشاهده شد كه اين مدل درمان يكپارچه‌ساز اثربخشي خوبي بر علائم اختلال استرس پس از سانحه دارد؛ اختلالي كه بسياري از افراد در برخورد با بي‌وفايي آن را تجربه مي‌كنند. خوشبختانه مطالعاتي نيز در ايران با وجود حساسيت موضوع صورت گرفته است. در مرور سيستماتيك كه در مشهد براي بررسي علل ايجادكننده بي‌وفايي در زنان متأهل انجام شد، چهار علت فردي شخصيتي، فرهنگي اجتماعي، خانوادگي تربيتي و مذهبي اعتقادي بيش از ساير علل تأثيرگذار بودند. در مطالعه ديگري درمان مبتني‌بر پذيرش و تعهد (ACT) در شهر تهران براي كاهش اضطراب و افسردگي در ميان زنان با تجربه روابط فرازناشويي انجام شد و مشاهده گرديد كه درمان مذكور به طور واضحي علائم ذكرشده را كاهش مي‌دهد. نويسندگان با طرح اين عنوان در كانون پيشكسوتان انستيتو روان‌پزشكي تهران و تمايل اعضاي حاضر اميد دارند.