واكاوي تاريخي واكنش شريف مرتضي، در برابر هجمه هاي تبليغي دُعات فاطمي

با استوار شدن پايه هاي خلافت فاطميان در مصر (362 قمري) پيشروي ايشان به سوي شرق كه همزمان با دوره سوم خلافت عباسيان بود(334-447هجري)، آغاز شد. ايشان در اين عصر با گسيل نمودن داعيان خويش به جزيره عراق، در ترويج مذهب اسماعيلي و جذب عقيدتي_سياسي شيعيان عراق به ويژه بغداد به غايت كوشيدند. هجوم تبليغي داعيان با حيات شريف مرتضي، كه نه تنها پس از استاد خويش، شيخ مفيد به زعامت مكتب بغداد رسيد، بلكه سي سال نيز عهده دار مناصب نقابت، امارت حج و ديوان مظالم بود، مقارن گرديد. با وجود اين، پرسشي در اين ميان شايسته طرح است: شريف مرتضي،درمقام زعيم ثاني مكتب بغداد،در برابر هجمه هاي تبليغي دُعات فاطمي، چه واكنشي از خود نشان داد؟ يافته هاي اين مقاله بر آن است كه مرتضي از يكسو با مجاب نمودن برادرش در امضاي منشور القادر، به كمك بازتاب و تأثير اجتماعي امضاي رضي و خود بر جامعه شيعه، و از سوي ديگر نفي و نقد عالمانه عقايد اسماعيليه موفق شد در حد امكان تأثير جَو تبليغاتي فاطميان را بر ذهنيت شيعيان عراق، به خصوص بغداد بشكند و ايشان را بيش از پيش متوجه خط اعتقادي_سياسي مرجعيت فقهاي امامي به زعامت شيخ مفيد _كه بر پذيرش امامت حضرت صاحب الأمر و غاصب دانستن خلافتهاي موجود استوار بود_سازد. شريف مرتضي كوشيد بر حسب توان و امكانات خود، از گرايش سياسي_اعتقادي شيعيان به فاطميان كاسته، جامعه شيعه را از اين بحران عبور دهد.اين مقاله سعي داردبا شيوه توصيفي_تحليلي واكنش شريف مرتضي را در برابر هجمه هاي تبليغي دُعات فاطمي بررسي نمايد.