تأثير بيماري‌هاي همه‌گير وبا و طاعون بر افول فرهنگي، ساختارهاي تمدني و اضمحلال مماليك

واكاوي تأثير عوامل مختلف در افول و اضمحلال تمدن‌ها بويژه تمدن اسلامي همواره مورد توجه محققين است. دولت مسلمان مماليك يكي از دولت‌هاي مهم در تاريخ فرهنگ و تمدن اسلامي بوده كه نزديك به سه قرن ديرپايي داشته است. يكي از عوامل مؤثر در افول و اضمحلال مماليك شيوع مكرر بيماري‌هاي همه‌گير وبا و طاعون بوده كه ضمن تلفات زياد انساني، اضمحلال زيرساخت‌هاي آن دولت مهم در تاريخ تمدن اسلامي را هم به همراه داشته است. اين مقاله با شيوه توصيفي تحليلي مبتني بر اطلاعات كتابخانه‌اي، درصدد است تا تأثير بيماري‌هاي وبا و طاعون را به عنوان يكي از عوامل مؤثر در اضمحلال دولت مماليك تبيين نمايد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه شيوع مكرر وبا و طاعون در عصر مماليك چگونه تأثيرات مخرّبي بر اوضاع فرهنگي و بخش‌هاي مختلف تمدني مماليك داشته است و با گسترش خرافه باعث افول عقلانيت و با تضعيف زير ساخت‌هاي تمدني آن، دولت مماليك را به ورطه افول و اضمحلال كشانده است.