بررسي تأثير نوسانات غير سيستماتيك بر قيمت‌گذاري نادرست: شواهدي از شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

امروزه با ورود سرمايه‌گذاران ناگاه يا اختلال‌گر در بورس، معاملات اختلال‌زا نقش محوري در مالي رفتاري بازي مي‌كند. اين معاملات موجب انحراف قيمت دارايي از ارزش‌هاي بنيادي مي‌شوند. همچنين، قيمت سهام به‌طور مشترك ازطريق ارزش ذاتي و خطر معامله‌گر اخلالي تعيين مي‌شود؛ درنتيجه، معاملات اختلال‌زا موجب قيمت‌گذاري نادرست مي‌شود. هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير نوسانات غير سيستماتيك به‌عنوان شاخص معاملات اختلال‌زا بر قيمت‌گذاري نادرست سهام است. در اين راستا جامعۀ آماري تحقيق 120 شركت بورس اوراق بهادار تهران از سال 1390 تا 1396 به روش غربالگري‌شده است. نتايج پژوهش نشان دادند نوسانات غير سيستماتيك بر سطح قيمت‌گذاري نادرست سهام براساس مدل رودز (2005)، برگر (1995) و والكينگ (1985) تأثير مثبت و معناداري دارد؛ بنابراين، نوسانات غير سيستماتيك به‌عنوان شاخص معاملات اختلال‌زا تأثير مثبت و معناداري بر قيمت‌گذاري نادرست براساس هر سه روش دارد؛ درنتيجه، ورود معامله‌گران ناآگاه در بورس ايجاد اختلال مي‌كند و سبب انحراف قيمت از ارزش ذاتي آن مي‌شود؛ موضوعي كه نظريات كلاسيك مالي به توجيه آن قادر نبوده‌اند و نقش نوسانات غير سيستماتيك را در قيمت‌گذاري در نظر نگرفته‌اند؛ در حالي كه مباحث جديد مالي رفتاري آن را بيان مي‌كنند. نتايج تحقيق حاضر نيز بر اين نكته تأكيد مي‌كند. در اين راستا يكي از راهكارهاي جلوگيري از قيمت‌گذاري نادرست سهام، كنترل معاملات اختلال‌زا است.