تحليل محتواي روايات امام رضا (ع) در باب توحيد با محوريت كتاب عيون اخبار الرضا (ع)

يكي از موضوعات مورد توجه ائمه (ع) به تبعيت از نوع رويكرد قرآني و به دليل انحرافات به وجود آمده پس از رحلت پيامبر (ص)، مباحث اعتقادي به ويژه توحيد و مسائل مرتبط با آن بوده است. در اين پژوهش تلاش شده است با روش تحليل محتواي كمي كيفي، روايات امام رضا (ع) در موضوع توحيد از كتاب عيون بررسي شود تا آشكار گردد جهت‌گيري امام (ع) در پاسخ به سوالات توحيدي مبتني بر چه اصولي بوده و در تبيين و اثبات توحيد چه مسيري را پيموده است. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه امام (ع) همزمان با تشويق افراد به شناخت خداوند و تبيين امكان، اهميت، ابزارها، عوامل و مبناي اصلي شناخت، با دو جهت‌گيري مهم به تبيين توحيد مي‌پردازد: 1. معرفي صفات نقص در انسان و نفي آن از خداوند متعال كه در اين بخش تمركز امام (ع) بر نفي تجسيم و رويت خداوند و جبر و تفويض است. 2. معرفي اسماء الهي و تفاوت آن با صفات كمالي در انسان و در اين بخش امام (ع) ضمن معرفي اسماء الله و تبيين آن، سه ويژگي علم، اراده و قدرت دربارۀ خداوند متعال را مورد تاكيد و تبيين خود قرار داده است.