وضعيت شاخص‌هاي حمل و نقل در كلان‌شهرهاي ايران

اهداف: ضرورت اوليه بحث درباره توسعه اقتصادي و اجتماعي، حمل ونقل است. پژوهش حاضر با هدف بررسي شاخص‌هاي مرتبط با حمل‌ونقل در كلان‌شهرهاي ايران انجام شد. روش‌شناسي: در اين پژوهش تحليلي، داده‌هاي مورد نياز كلان‌شهرهاي تهران، مشهد، اصفهان، شيراز، قم، كرمانشاه و همدان (از كلاشهرهاي رسمي) و رشت، زاهدان و كرمان (از كالنشهرهاي غيررسمي)، از طريق آمارنامه تهران در سال ۱۳۹۸ به دست آمد. شاخص‌هاي مورد مطالعه تعداد اتوبوس فعال، اتوبوس گازسوز فعال، اتوبوس‌هاي بخش خصوصي، خطوط اتوبوس‌راني، ايستگاه‌هاي اتوبوس، ايستگاه‌هاي اتوبوس مسقف، مسيرهاي پيش‌بيني‌شده مترو، مسيرها و ايستگاه‌هاي مترو بهره‌برداري‌شده، پاركينگ‌هاي روباز، پاركينگ‌هاي طبقاتي، پل روگذر، پل روگذر مكانيزه، تقاطع‌هاي داراي چراغ، جايگاه‌هاي سوخت، زيرگذر عابر پياده و تقاطع‌هاي غيرهمسطح بود. تحليل شاخص‌هاي مرتبط با حمل‌ونقل با استفاده از تكنيك تصميم‌گيري چندشاخصه ايداس انجام شد. يافته‌ها: امتياز ايداس براي شاخص‌هاي مرتبط با حمل‌ونقل در كلانشهر تهران ۱.۰۰۰ به دست آمد كه بالاترين امتياز در بين كلان‌شهرهاي مورد مطالعه بود. كلان‌شهرهاي مشهد (۰.۵۴۹)، اصفهان (۰.۵۰۸) و شيراز (۰.۴۵۶) در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند. امتياز ايداس براي ساير كلان‌شهرهاي مورد مطالعه وضعيت ضعيفي را نشان داد. نتيجه‌گيري: كلان‌شهرهاي ايران به غير از تهران، از نظر شاخص‌هاي حمل و نقل در وضعيت مطلوبي قرار ندارند.