بررسي نقش جنبش‌هاي گسل پنهان راندگي خرم‌آباد در تحول سامانه زهكشي رودخانه خرم‌آباد

اهداف: دشت خرم‌آباد در واحد زاگرس چين‌خورده واقع شده است و رودخانه خرم‌آباد كه يكي از سرشاخه‌هاي اصلي رود كرخه است از ميان اين دشت مي‌گذرد. از آنجا كه گسل پنهان و فعال خرم‌آباد در اين منطقه واقع گرديده است اين منطقه به شدت تحت تاثير فعاليت‌هاي نوزمين‌ساختي اين گسل قرار دارد. بنابراين در اين تحقيق، هدف بررسي تاثير فعاليت‌هاي اين گسل بر فعاليت‌هاي ريخت‌شناسي رودخانه خرم‌آباد است. روش‌شناسي: پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي است. ماهيت داده‌ها و محاسبات كمي و مبتني بر استفاده از تكنيك‌هاي سنجش از راه دور، شاخص‌هاي هندسي، عكس‌هاي هوايي و تصاوير ماهواره‌اي و اندازه‌گيري‌هاي ميداني است. در راستاي بررسي تاثير فعاليت‌هاي گسل پنهان خرم‌آباد بر فعاليت‌هاي ريخت‌شناسي رودخانه خرم‌آباد نخست مسير رودخانه به پنج زيرپهنه تقسيم و سپس از عكس‌هاي هوايي سال 1334 و تصاوير گوگل ارث سال 1395 با پردازش در محيط GIS جهت مقايسه تغييرات استفاده گرديد. با رقومي سازي مسير رودخانه در محيط اتوكد، شاخص‌هاي هندسي گراديان نشيب رود و مقادير سينوسيتي براي 5 زيرپهنه فوق در امتداد مسير رودخانه مشخص گرديد و با مراجعات ميداني نيمرخ طولي و تغييرات پادگانه‌هاي آبرفتي اندازه‌گيري شد. يافته‌ها: مقادير به دست آمده از شاخص‌هاي هندسي رودخانه خرم‌آباد نشان مي‌دهد در نتيجه تحركات گسل پنهان خرم‌آباد، تاقديس خرم‌آباد و نواحي بالادست آن درحال فرازگيري و نواحي پايين دست درحال پايين افتادگي يا جاماندگي هستند. اين روند، افزايش شيب ميانگين در طول مسير رودخانه را در پي داشته و اين روند به صورت تغيير در تعداد و ويژگي‌هاي هندسي رودخانه تظاهر پيدا كرده است. نتيجه‌گيري: دليل اصلي تغييرات ريخت‌زمين‌ساختي در روخانه خرم‌آباد جنبش‌هاي زمين‌ساختي است. لذا با توجه به آنچه گفته شد، جنبش‌هاي گسل پنهان راندگي خرم‌آباد، مهم‌ترين عامل تغييردهنده ريخت‌شناسي رودخانه خرم‌آباد است.