بررسي قوانين و مقررات سقط جنين در ايران و اروپا در همه‌گيري كوويد ۱۹

زمينه و هدف: سقط جنين همواره دربرگيرنده چالش‌هايي در حوزه‌هاي اخلاقي، حقوقي، ديني، فلسفي و بهداشت باروري بوده است. امروزه سقط جنين يكي از مباحث مهم حوزه پزشكي ايران است. تحولات اجتماعي و افزايش سطح سواد سلامت و آگاهي و مشاركت زنان در عرصه‌هاي اجتماعي و اقتصادي منجر به ناسازگاري جنبه‌هاي نظري و عملي در اين حوزه‌ها شده است و زنان در مواقعي بدون توجه به احكام شرعي و قوانين كيفري اقدام به سقط جنين مي‌كنند. در ايران علل سقط قانوني شامل تهديد حيات مادر، اختلالات جنيني شديد و مغاير با حيات است. با شروع همه‌گيري كوويد ۱۹ در جهان تعدادي از كشورها در قوانين و دستورالعمل‌هاي سقط جنين بازنگري كردند. در اين مطالعه به صورت اجمالي قوانين و دستورالعمل‌هاي سقط جنين در تعدادي از كشورهاي اروپايي و ايران بررسي شد. مواد و روش ها: در اين تحقيق از روش مطالعه اسنادي، كتابخانه‌اي و جست‌وجو در پايگاه‌هاي اطلاعاتي رايج شامل اطلاعات جامع پزشكي (مدلاين) و منابع اطلاعاتي معتبر شامل پابمد، ساينس‌دايركت، گوگل‌اسكالر و وب آف ساينس استفاده شد. ضمناً پايگاه‌هاي اطلاعاتي فارسي‌زبان شامل پايگاه اطلاعات علمي (SID)، بانك اطلاعات نشريات كشور (مگيران) و ايران‌مدكس از سال 2002 تا 2020 با كليدواژه‌هاي سقط جنين، سقط القايي، سقط غيرقانوني، سقط قانوني و كوويد ۱۹ جست‌وجو شدند. همچنين به دليل شروع همه‌گيري بيماري SARSCOV1 در سال 2002، كليه منابع در فاصله زماني اين دو همه‌گيري مورد بررسي قرار گرفتند. ملاحظات اخلاقي: در كليه مراحل پژوهش اصول اخلاق تحقيق و نشر رعايت شد. يافته ها: نتايج مطالعه حاضر نشان داد در همه‌گيري كوويد ۱۹، تعدادي از كشورهاي اروپايي در قوانين و دستورالعمل‌هاي مرتبط با سقط جنين بازنگري داشته‌اند كه اكثر مواقع در جهت احقاق حق سلامت باروري بوده است. به نظر مي‌رسد اين بازنگري در جمهوري اسلامي ايران تا كنون صورت نپذيرفته است. نتيجه گيري: به نظر مي‌رسد در دوران همه‌گيري كوويد ۱۹به تبع تغييرات در روش زندگي مانند فاصله‌گذاري اجتماعي و محدوديت‌هاي اقتصادي و اجتماعي، نياز به بازنگري در قوانين و مقررات پزشكي در حوزه‌هاي سلامت‌محور و وابسته به زمان (مانند سقط جنين كه شديداً به دليل ولوج روح وابسته به زمان است) است تا اصول اخلاق پزشكي مانند سودرساني و عدم ضرررساني قابليت اجرا داشته باشد و از سقط‌هاي غيرايمن پيشگيري شود.