بررسي تطبيقي نوستالژي در اشعار ايليا ابوماضي و منوچهر آتشي

ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋي ﯾﺎ ﻏﻢ ﻏﺮﺑﺖ در واﻗﻊ، ﺑﻪ ﺣﺲ دﻟﺘﻨﮕﯽ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ وﻃـﻦ و ﮔﺬﺷـﺘﻪ و ﺣﺴـﺮت ﺧﻮردن ﺑﺮ ﺷﺮاﯾﻂ ﭘﯿﺸﯿﻦ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮِ ﺷﺎﻋﺮ، ﺣﺎﻟﺘﯽ آرﻣﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘـﻪ اﺳـﺖ. روان ﺷﻨﺎﺳﺎن ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋي را ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ اﻧﮕﯿﺰﺷﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻣـﯽ داﻧﻨـﺪ ﮐـﻪ ﮔـﺎﻫﯽ در ﻏﻤﮕﯿﻨـﯽ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ وﻃﻦ و ﮔﺎﻫﯽ در درﻣﺎﻧﺪﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﻔﮑﺮ درﺑﺎرۀ آن )وﻃﻦ ﯾﺎ ﻣﻨﺰل( ﻧﻤﻮد ﻣﯽ ﯾﺎﺑـﺪ. اوﺿﺎع ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻗﺘﺼﺎدي، ﻓﻘﺮ، ﻣﻬﺎﺟﺮت و دوري از وﻃﻦ در اﯾﺠﺎد اﯾﻦ ﺣﺲ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴـﺰاﯾﯽ دارد. اﯾﻠﯿﺎ اﺑﻮﻣﺎﺿﯽ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻋﺮب و ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ آﺗﺸﯽ، ﺷـﺎﻋﺮ ﻣﻌﺎﺻـﺮ اﯾﺮاﻧـﯽ، در زﻧـﺪﮔﯽ ﻓـﺮدي و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﻮد دردﻫﺎ، رﻧﺞ ﻫﺎ و دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻇﻬﻮر و ﺑﺮوز ﺟﻠﻮه ﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﮏ در اﺷﻌﺎر آن ﻫﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﯿﺶ رو ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ، درﺻﺪد اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﯿﻮۀ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ـ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺑﻪ روش ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي، ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ ﻧﻤﻮدﻫﺎي ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋي در ﺷـﻌﺮ اﯾـﻦ دو ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﭙﺮدازد و ﺿﻤﻦ اراﺋﮥ اﺑﯿﺎﺗﯽ در ﻫﺮ ﻣﻮﺿﻮع از دو ﺷﺎﻋﺮ و ﺗﻄﺒﯿﻖ آن ﻫﺎ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪي ﻫـﺎ و ﻧﺎﻫﻤﺎﻧﻨﺪي ﻫﺎي دو ﺷﺎﻋﺮ را در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﯿﺎن ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﻏﺮﺑﺖ ﻣﮑﺎﻧﯽ، ﻏﺮﺑﺖ زﻣـﺎﻧﯽ، ﻏﺮﺑـﺖ اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ، ﻏﺮﺑﺖ روﺣﯽ، ﻏﺮﺑﺖ ﻋﺎﻃﻔﯽ و... از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻤﻮدﻫﺎي ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﮏ ﺑﻮد ﮐﻪ در اﺷﻌﺎر دو ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﻄﺒﯿﻖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آن در ﭘﺎﯾﺎن ﻣﻘﺎﻟﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪ.