تقابل رند و محتسب در غزليات حافظ براساس منطق دوگانه ي ساخت گرايان

عامل مهم براي درك متون توجه به تقابل هاي دوگانه اي است كه ساخت گرايان آن را اساس تفكرات انساني مي دانند. اين منطق دوگانه درشعر حافظ هم به وفور يافت مي شود. پارادوكس و متناقض نما و مبارزه با نابه ساماني ها و ناهنجاري اجتماعي و به ويژه تضاد و جدال رند و محتسب از جمله مؤلفه هايي است كه در شعر حافظ جلوه اي خاص پيدا كرده است. هدف اين نوشتار بررسي تضاد و جدال دايمي بين رند و محتسب در غزليات حافظ و ارتباط آن با منطق دوگانه ي ساخت گرايان است. اما اين پرسش مطرح است كه آيا مي توان نشانه هاي پيوند دهنده اي بين تضاد و تقابل رند و محتسب در غزل حافظ و منطق دوگانه ساخت گرايان يافت؟ اين پرسش از اين جهت اهميت دارد كه ساخت گرايان اعتقاد دارند كه حتي در طبيعت و نظام اجتماعي هم اين تقابل وجود دارد: شب و روز، چراغ سبز و قرمز از اين دست محسوب مي شوند. پاسخ به اين پرسش موضوعي است كه اين مقاله به روش كتاب خانه اي و توصيف غزل هاي مرتبط با محتسب و رند به آن مي پردازد.

no abstract