تحليل فقهي حقوقي شروط ضمن عقد رهن با نگاهي به آيات قرآن كريم

عقد يكي از مصاديق «اعمال حقوقي» است و زماني كه بر روي همين عقد شروطي قرار يافت، مستلزم عمل به اين شروط در ضمن اين عقد است كه از كدام منظر به اين شروط منعكس شده و مدّ نظر ماست از قبيل: شرط صفت، فعل و نتيجه. و اگر خلاف ضمن عقد عمل شود موجب اخلال در اجرا عقد مي شود. حال يكي از اين عقود، مثل عقد رهن، راهن و مرتهن در ضمن عقدشان شروطي را لحاظ مي كنند كه اگر راهن و مرتهن خلاف آن عمل كنند مستحق عقاب هستند از جمله شروط ضمن عقد رهن: شرط وكالت در فروش مال مرهونه، تعلق يا تمليك مورد رهن به مرتهن، شرط سلب حق فروش از مرتهن و شرط تعلق منافع رهن به مرتهن مي باشد كه مد نظر فقها و حقوق دانان در اين موارد چيست؟ و به اين بيان كه اگر عقدي رهني واقع شد و داراي شروطي بود كه آيا راهن و مرتهن موظف به انجام آن هستند يانه؟ و اگر شروطي را قرار دادند كه خلاف مقتضاي رهن بود، تكليف چيست؟ در قانون و فقه ما تعاريف بسياري از شروط ضمن عقد رهن و به صورت مجزي از هر كدام آمده است از قبيل: عقد، رهن و شروط را تعريف نموده است، طبق آنچه كه از ديدگاه فقها و حقوقدانان در اين تحقيق بيان شده است كه اين شروط تا زماني كه بنا بر خلاف مقتضاي رهن نباشند هيچ مانعي وجود ندارد، اما اگر اين شروط آورده شد و باعث سلب حقوق طرفين از قبيل: استيفا مرهون در صورت عدم تأديه راهن شد ديگر اين شرط به كلي منتفي است چون باعث متضرر شدن مرتهن مي شود و در حالي كه هدف از اين وثيقه قرار دادن اين مال همين است كه مبادا مرتهن متضرر بشود. در اين تحقيق كه از اهميت بسزايي برخوردار است از منابع فقهي و حقوقي و پايان نامه ها و مقالات موجود در اينترنت، استفاده شده است. و در نهايت يكي از دستاورد هاي مهم اين تحقيق اين بوده كه با بيان كردن اين مباحث و آشنا شدن اشخاص جامعه، متضرر واقع شدن اشخاص رو به پايين مي شود.

no abstrac