تحليل سياست هاي فرهنگي خانواده در ايران پس از انقلاب

اين مقاله به دنبال پاسخ به اين پرسش است كه سياستگذاري فرهنگي در حوزه خانواده مبتني بر چه اقتضائاتي بوده و اين سياست‏ها تا چه حد به اهداف تعيين شده دست يافته‌‏اند؟ براي اين منظور با رويكرد كيفي و تحليل اسناد مكتوب به ترسيم خانواده مطلوب سياستگذاران فرهنگي پرداخته شده است. براي ارزيابي وضعيت موجود خانواده از نتايج گزارش‏‌هاي رسمي، پژوهش‏‌هاي علمي، واقعيت‏‌هاي موجود و تجارب زيسته و ملموس استفاده شده است. بررسي‌‏ها نشان مي‏دهد خانواده مطلوب سياستگذاران فرهنگي از نظر شكلي و محتوايي خانواده‏اي است كه پاسخگوي نيازهايي چون رفع نيازهاي مادي و غيرمادي، تربيت صحيح فرزندان، كانون روابط گرم و صميمي، و مهم‏تر از همه بنيان اصلي تشكيل‏دهنده جامعه باشد. واقعيت‏هاي موجود نشان مي‏‌دهد خانوادۀ ايراني نيز همچون جوامع ديگر، دچار تغييراتي شده و انتظارات سياستگذاران فرهنگي را در تحقق شكل مطلوب آن برآورده نكرده است، به گونه‏‌اي كه در شرايط كنوني، خانواده با چالش‏‌ها و آسيب‏‌هاي مختلفي مواجه است و با انتظارات سياست‏هاي فرهنگي فاصله دارد. در خانواده كنوني، مواردي نظير افزايش طلاق، افزايش سن ازدواج، سست شدن پيوندهاي زناشويي، شكاف بين نسل‏ها، شيوع برخي آسيب‏ها و انحراف‏ها و نظاير آن وجود دارد كه نشان‏ دهنده اين است كه خانواده آن‏گونه كه سياست‏هاي فرهنگي طراحي شده بودند، شكل نگرفته است. در تحليل فاصله بين سياست‏هاي فرهنگي و وضعيت موجود مي‏توان گفت برخي سياست‏ها، به شرايط اجتماعي و فرهنگي جامعه ايران و تغييرات جهاني در حوزه فرهنگ و فناوري توجه زيادي نكرده‏‌اند. با وجود چنين تنوع و تغييراتي، به نظر مي‏‌رسد بازانديشي در برخي سياست‏ها ضروري به نظر مي‏‌رسد.