عنوان مقاله :
زنانگي زمين و تحليل ابعاد كهنالگويي آن در قرآن كريم
پديد آورندگان :
محققيان ، زهرا پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي - پژوهشكدۀ مطالعات قرآني
كليدواژه :
مام زمين , نقد كهن الگويي , نقش هاي جنسي , زنانگي , زمين و كشتزار
چكيده فارسي :
زمين، يكي از كليدي ترين اجرام طبيعي در قرآن كريم است كه نقش هاي مختلفي را نيز به خود گرفته است. مروري بر تاريخ مذهبي اين عنصر كيهاني در ميان اقوام مختلف جهان، نشان از اهميت جنسي آن در باورهاي كهن مردمان ازجمله منطقه بين النهرين و سرزمين اقوام سامي دارد كه همگي نيز در قالب مادينگي تجلي يافته اند. در همين زمينه، اين پژوهش بر آن است كه زمين را در اين بافت تاريخي-مذهبي بررسي كند و تجليات زنانه آن را در قرآن كريم براساس رويكرد نقد كهنالگويي بررسي كند. سؤالات اصلي اين پژوهش عبارت اند از: ديرينه بنمايه اسطوره اي زنانگي زمين در باورهاي فرهنگي اقوام سامي چگونه است؟ آيا مي توان اين گونه بن مايه ها را در لابه لاي آيات قرآن كريم نيز پي جويي كرد؟ در اين صورت مهمترين نمودها و تجليات آن كدامند؟ واكاوي اين گونه تجليات در فهم پيام هدايت قرآن چه تأثيري دارند؟ مدعاي نوشتار آن است كه قرآن كريم با رويكردي ايجابي به زنانگي زمين، از مزاياي كهن الگويي آن بهره برده و با كاركردي تعليمي از آن، علاوه بر اصلاح خودآگاه، ايجاد تعادل در ناخودآگاه آدميان را نيز مدنظر داشته است. برهمين اساس از منظر قرآن كريم درك اين زنانگي، پلي است براي تعالي به سمت الله و آغاز شكوفايي.