مدل‌سازي سه‌بعدي به‌منظور مستندنگاري، مرمت و تعيين حريم قلعه دولت آباد قم با استفاده از تصاوير پهپاد

ميراث فرهنگي سرمايه‌اي گرانبها و غير قابل جايگزين مي‌باشد كه اهميت مستندنگاري در حفظ و نگهداري اين ميراث بر همگان روشن است. تهيه مدل رقومي و مستندنگاري سه بعدي اين آثار با توجه به كاستي‌هاي روش‌هاي سنتي؛ به طور قابل توجه اي در حال گسترش است. توسعه سنسورها، روش‌هاي جمع آوري داده و ارتقاء روش‌هاي بصري سازي سه بعدي به همراه ارائه الگوريتم‌هاي متنوع در بينايي كامپيوتر نقش به سزايي در مستندنگاري سه بعدي داشته است اما جاي خالي يك مطالعه جامع و يكپارچه كه كليه عوامل مستندنگاري سه بعدي را در كنار هم ارزيابي كند و روند مناسبي ارائه دهد تا نتيجه كنترل شده‌اي حاصل گردد؛ به خوبي احساس مي‌گردد. در اين مقاله اركان مستندنگاري سه بعدي از نقطه نظرهاي گوناكون بررسي شده‌اند. منطقه مورد مطالعه قلعه تاريخي دولت آباد در روستاي دولت آباد استان قم قرار دارد و وسعت آن پيش از 100000 متر مربع است. با در نظر داشتن وسعت منطقه و نياز به دقت بسيار بالا در مستندنگاري و حفظ جزئيات، پس از مقايسه‌هاي صورت گرفته از تصوير برداري با پهپاد در تهيه مدل رقومي استفاده شده است. براي برآورد دقت از 7 نقطه كنترل و 3 نقطه چك استفاده شد كه مجموع جذر ميانگين مربعات در جهت‌هاي x، y و z 3.2 سانتي متر بود. پس از مستندنگاري سه بعدي با استفاده از نتايج به دست آمده قلعه مرمت شد و بخش عمده‌اي از كالبد قلعه مورد بهسازي و استحكام بخشي قرار گرفت. سپس با تعيين حريم براي قلعه كليه عوامل براي ثبت قلعه به عنوان آثار ملي مهيا گرديد و قلعه تاريخي دولت آباد قم با شماره ثبت 30533 در مجموع آثار ملي ايران ثبت گرديد. نسخه رقومي از قلعه نيز تهيه گرديده كه مي‌توان از آن در تهيه موزه مجازي و يا مرمت مجدد استفاده كرد.