شناخت و بررسي عناصر طراحي در معماري داخلي

در طراحي به مثابه يك زبان دو دسته‌بندي اصلي قابل تشخيص است: عناصر و اصول. عناصر را مي‌توان مانند واژگان در زبان طراحي مورد توجه قرار داد و اصول را مي‌توان مانند دستور زبان يا قوانيني براي استفاده از اين عناصر دانست. موارد زير مجموعه اصول و عناصر در رشته‌هاي مختلف طراحي، گاه با يكديگر منطبق نبوده و بنا به خصوصيات آن حوزه مشخص تغيير مي‌كنند. ريشه شكل‌گيري و تعريف بسياري از مفاهيم مرتبط با اصول و عناصر طراحي در هنرهاي كاربردي يا تجسمي غير از معماري داخلي است و اين اصول و عناصر در منابع و متون طراحي در معماري ‌داخلي تعريف جامع و دقيقي ندارند. در اين نوشتار تلاش شده تا به اين پرسش‌ها پاسخ داده شود كه عناصر طراحي در معماري ‌داخلي كدام است و چگونه مي‌توان با شناخت عناصر طراحي در معماري داخلي به تعريف دقيق و جامعي از آن‌ها دست پيدا كرد. اين تحقيق با هدف تعريف و تدقيق عناصر طراحي در معماري ‌داخلي انجام‌شده و با طي روندي روشمند به دنبال يافتن فهرستي از عناصر طراحي در معماري ‌داخلي و ارائه تعاريف قابل‌قبول و مورد اجماع متخصصان از عناصر طراحي در معماري ‌داخلي بوده است. شناخت عناصر طراحي و مصاديق آن در معماري ‌داخلي نقش به‌سزايي در خوانش و تشريح يك فضاي داخلي دارد. در اين نوشتار كه در چارچوب پژوهش كيفي مي‌گنجد، ابتدا با گردآوري اطلاعات از مطالعات كتابخانه‌اي، تعاريف اوليه‌اي از عناصر طراحي به متخصصان رشته معماري داخلي ارائه ‌شده است. نظرات ايشان در قالب روش دلفي در دو مرحله بر تعاريف اوليه اعمال شد تا تعاريفي مورد اجماع نسبي پانل دلفي حاصل شود. در نتيجه اين تحقيق، با اضافه شدن مواردي به عناصر طراحي در معماري ‌داخلي، اين فهرست بازنگري شد و تعاريف دقيق‌تري نسبت به عناصر طراحي در حوزه معماري ‌داخلي شامل: نقطه، خط، سطح، شكل، صورت، توده، بافت، نقش، رنگ، نور، فضا، گذر زمان، بو و صدا به‌دست آمد.