رويكرد جمع آوري آب باران به‌منظور مقابله با پديده خشكيدگي جنگل‌هاي زاگرس

جنگل هاي بلوط زاگرس علي رغم نقش حياتي در پايداري كشاورزي، محيط زيست و معيشت، با تخريب انساني و پديده خشكيدگي ناشي از تغييرات اقليمي مواجه هستند. هدف از اجراي اين تحقيق استحصال آب باران و ذخيره آن در خاك به منظور مقابله با پديده خشكيدگي جنگل هاي زاگرس بود كه بخشي از جنگل هاي جنوب شرقي استان كرمانشاه در قالب طرح آزمايشي بلوك هاي كامل تصادفي انجام يافت. تيمارهاي مورد آزمايش شامل بانكت+قرق، قرق، بانكت بدون قرق و شاهد با سه تكرار بودند. نتايج اين تحقيق نشان داد كه اعمال تيمار بانكت توام با قرق در مقايسه با تيمار شاهد موجب كاهش معني دار نرخ خشكيدگي و نيز احياء درختان دچار خشكيدگي به تعداد 57 پايه درختي در هكتار شد. ميزان افزايش كربن آلي خاك كه در سال اول با هم تفاوت معني داري نداشتند، در سال سوم به ترتيب براي تيمارهاي بانكت+قرق، قرق، بانكت بدون قرق و شاهد به ترتيب 3.25، 2.90، 2.05 و 1.90 درصد رسيد كه در دو تيمار اول بطور معني داري افزايش يافت (0.05 P ). به همين نسبت كاهش جرم مخصوص ظاهري خاك بجز تيمار شاهد، در بقيه تيمارها كاهش معني دار يافت، بطوريكه در تيمار بانكت+قرق از 1.460 به 1.310 گرم بر سانتي مترمكعب كاهش يافت. رطوبت خاك نيز در تيمار بانكت و قرق از 16.53 به 19.17 درصد افزايش يافت. نهايتاً دو تيمار بانكت+قرق و قرق به دليل بهبود سه شاخص كليدي خاك يعني كربن آلي، وزن مخصوص ظاهري و ذخيره رطوبت، موجب كاهش قابل توجه شدت پديده خشكيدگي درختان جنگلي و حتي تجديد حيات مجدد برخي پايه هاي خشكيده گرديد. بنابراين، احداث بانكت توام با قرق به‌عنوان گزينه مناسب و كوتاه مدت افزايش رطوبت موثر در كاهش پديده خشكيدگي و سازگار با جنگل هاي زاگرس پيشنهاد شد.