ارزيابي خشكسالي‌هاي هواشناسي، هيدرولوژيك و آب‌زيرزميني در دشت كاشمر و بردسكن و بررسي ارتباط آن‌ها با يكديگر

خشكسالي يكي از پيچيده‌ترين مخاطرات طبيعي است كه از جنبه‌هاي گوناگون بر سيستم‌هاي طبيعي و بخش‌هاي مختلف يك اكوسيستم تأثير مي‌گذارد. بررسي رفتار خشكسالي مانند تعيين زمان وقوع آن، درك روابط انواع خشكسالي و شناخت ويژگي‌هاي آن مانند بزرگي، شدت و تداوم دوره هاي خشكسالي مي‌تواند كمك بسزايي در مديريت منابع آب داشته باشد. اين پژوهش به منظور تعيين خصوصيات خشكسالي هواشناسي، هيدرولوژيكي و آب زيرزميني دشت كاشمر و بردسكن و ارتباط زماني وقوع آن‌ها با بهره‌گيري از شاخص‌هاي SPEI، SDI و GRI در يك دوره زماني 29 ساله (671366 تا 951394) انجام شده است. بر اساس نتايج بدست آمده، بطور كلي وضعيت خشكسالي هواشناسي، هيدرولوژيكي و آب زيرزميني در منطقه روند افزايشي دارد. افزايش وقايع خشكسالي در مورد خشكسالي آب زيرزميني كاملا مشهود است. بيشترين ضريب همبستگي انواع خشكسالي با يكديگر، مربوط به شاخص‌هاي SPEI و SDI در همه مقياس‌هاي مورد بررسي در تأخيرهاي كمتر از 3 ماه و در مورد شاخص‌هاي SPEI و GRI مربوط به تأخير 6 ماهه است كه بيانگر ارتباط ناچيز خشكسالي‌هاي هواشناسي با خشكسالي‌هاي هيدرولوژيكي و آب زيرزميني در منطقه مي‌باشد. بطور كلي همبستگي بين شاخص‌هاي SPEI با GRI و همچنين SDI با GRI در هيچ مقياس زماني در سطح 95% معني‌دار نمي‌باشد و مي‌توان گفت در منطقه مورد مطالعه ارتباط معني‌داري بين خشكسالي آب زيرزميني و خشكسالي هيدرولوژيك يا خشكسالي هواشناسي وجود ندارد. بنابراين، مي‌توان بيان نمود كه خشكسالي آب زيرزميني و هيدرولوژيك تحت تاثير عوامل ديگري غير از خشكسالي هواشناسي (و بارش) مي‌باشد. كاهش پيوسته تراز آب زيرزميني در محدوده مورد مطالعه هم مي‌تواند دليل ديگري بر اين ادعا باشد. همچنين بررسي ويژگي‌هاي خشكسالي نشان داد در مقياس كوتاه‌مدت شاخص GRI داراي شدت بيشتري نسبت به ساير شاخص‌ها مي‌باشد و بيشترين كمبودها توسط شاخص SPEI شناسايي گرديد. پيشنهاد مي‌شود اثر برداشت از منابع آب سطحي و زيرزميني بر كميت و كيفيت منابع آب مورد بررسي بيشتر قرار گيرد.