تبيين رويكرد نظري سبك‌شناختي ملك‌الشعراي بهار

قدمت مطالعات سبك‌شناسي و سبك‌پژوهي از كتاب تاريخ تطور نثر فارسيِ ملك‌الشعراي بهار فراتر نمي‌رود. رويكرد نظري سبك‌شناختي وي نيز تا به‌حال به‌درستي كشف و استخراج نشده است. از اين رو، هدف از پژوهش حاضر كشف و شناخت متغيرها و مؤلفه‌هاي نظريۀ سبك‌شناختي ملك‌الشعراي بهار و مقوله‌سازي و فرضيه‌سازي آن با روش و تكنيك تحليل محتواي كيفي ـ عمقي است. بدين منظور، آثار ملك‌الشعراي بهار در زمينۀ سبك‌شناسي براساس نمونه‌گيري هدفمند و معيارِ اشباع نظري بررسي ‌شد. از محتواي اين آثار با حذف و اضافه و اصلاح و تلخيص، تعداد 409 كد اوليه به‌دست آمد. درنهايت، طي سه مرحله كدگذاري، مدلي از كدها استخراج شده است كه بيانگر دو بلوك »بافت و محيط زمينه‌اي « و »سبك‌شناسي « است و همچنين، فرضيۀ اصليِ چگونگي تأثير »بافت و محيط زمينه‌اي « را بر »سبك « نشان مي‌دهد. مطابق با نظر بهار، »بافت و محيط زمينه‌اي « تأثير بسزايي بر »سبك « و »سبك‌شناسي « در ايران گذاشته است كه اين ارتباط و تأثير و تأثر، در پژوهش‌هاي سبك‌شناختي به‌دقت تبيين نشده است. از اين رو، متغيرها و مفاهيم رويكرد نظري سبك‌شناختي ملك‌الشعراي بهار و همچنين، روابط اين متغيرها با يكديگر كشف مي‌‌شود و سرانجام به مدل‌سازي مي‌انجامد و اين فرض را تقويت مي‌كند كه او در اين حيطه صاحب‌نظر بوده است.