كنترل شته مومي كلم Brevicoryne brassicae روي كلزا با استفاده از تركيبات غيرشيميايي در استان آذربايجان شرقي

چكيده حشره كش ها و روغن هاي گياهي به دليل داشتن سازگاري زيست محيطي، سميت كم براي موجودات غير هدف و پايداري كم در محيط زيست، به عنوان جايگزين مناسبي براي سموم شيميايي در برنامه مديريت تلفيقي آفات مطرح مي باشند. در اين تحقيق تأثير چهار تركيب گياهي و يك فرآورده بيولوژيك در كنترل شته مومي كلم طي دو سال زراعي در مزرعه كلزا مورد ارزيابي قرار گرفت. تيمارهاي مورد بررسي شامل دوزهاي مزرعه اي از حشره كش گياهي پاليزينÒ (در دو تيمار به تنهايي و همراه با روغن گياهي سيترا-پلاسÒ)، فرآورده تجاري چريش (نيم-آزالÒ)، حشره كش گياهي دايابونÒ و فرآورده بيولوژيك ناتوراليس-الÒ بر پايه قارچ Beauveria bassiana بودند كه در مقايسه با شاهد (آب پاشي) در مرحله ساقه دهي كلزا در قالب طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي بررسي شدند. ارزيابي ميزان كارايي تيمارها با نمونه برداري و مقايسه جمعيت شته ها در ساقه هاي انتخابي از هر كرت، طي چهار نوبت در زمان هاي يك روز قبل از محلول پاشي و سه، هفت و 10 روز پس از آن صورت گرفت. براي محاسبه درصد تلفات اصلاح شده از فرمول هندرسون تيلتون استفاده شد. نتايج بررسي نشان داد كه تيمارهاي پاليزينÒ و پاليزينÒ + روغن سيترا-پلاسÒ و دايابونÒ مؤثرترين تركيبات در كنترل شته مومي بوده و مي توانند به عنوان جايگزين مطلوبي براي حشره كش هاي شيميايي در برنامه مديريت تلفيقي اين آفت مورد توجه قرار گيرند. فرآورده هاي نيم-آزالÒ و ناتوراليس-الÒ كارآيي چنداني در كنترل شته مومي كلم ندارند.