نقش توالي‌يابي نسل جديد و فناوري ويرايش CRISPR/Cas13 در شناسايي و مبارزه با ويروئيدهاي بيمارگر گياهي

بيماري‌هاي گياهي ناشي از ويروئيدهاي بيمارگر گياهي تهديدي جدي براي توليد محصولات كشاورزي در جهان است. به‌تازگي اقداماتي كه از طريق بيوتكنولوژي مولكولي آغاز شده، راهكار‌هاي موثري براي پيشگيري و كنترل ويروئيدهاي آلوده‌كننده‌ي گياهي بوده است. توالي‌يابي نسل جديد تعاملات مستقيم و غيرمستقيم ويروئيدها با فاكتورهاي ميزباني را بررسي كرده و با استفاده از اين فناوري تغيير در پروتئوم و رونوشت‌هاي ميزبان در هنگام آلودگي با ويروئيدها مشخص مي‌شود و با بررسي تعاملات بين ويروئيدگياه، مي‌توان از راهكار‌هاي سودمند براي مبارزه با اين عوامل بيماري‌زا بهره برد. همچنين پيشرفت‌هاي اخير در ويرايش هدفمند دي.ان.اِ يا آر.ان.اِ با سيستم‌هاي مرتبط با CRISPR/Cas از ابزارهاي بسيار جذاب قابل استفاده در زمينه محافظت از گياهان است. در اين مقاله‌ي مروري، پيشرفت سيستم‌هاي CRISPR/Cas را تا به امروز در مبارزه با ويروئيدهاي بيماري‌زاي گياهي بررسي مي‌كنيم و استفاده از اين روش‌ها در كنترل برخي از ويروئيدهاي گياهي با هدف قرار دادن توالي‌ها يا ژن‌هاي خاص در اين عوامل ذكر خواهد شد.