مطالعه مقايسه‌اي عوامل موثر بر بهره‌وري آب كشاورزي در ميان كشاوزان نوآور و غير نوآور در استان قزوين

يكي از با اهميت‌ترين راهكارهاي مقابله با بحران كم‌آبي، افزايش بهره‌وري آب در بخش كشاورزي است. در اين راستا شناسايي عوامل مؤثر بر بهره‌وري آب از اهميت بالايي در سازگاري با اين موضوع برخوردار است. به همين منظور مطالعه حاضر با هدف بررسي عوامل مؤثر بر بهره‌وري آب در كشاورزان نوآور در مقايسه با كشاورزان غير نوآور برنامه‌ريزي و انجام شده است. انجام پژوهش از نظر هدف، كاربردي، از نظر نحوه جمع‌آوري اطلاعات توصيفي همبستگي و از نظر ميزان و درجه كنترل متغيرها، ميداني است. در اين مطالعه در مجموع 317 پرسشنامه تكميل و جمع آوري شده است. كشاورزان بر اساس بهره‌وري نسبي به دو گروه كشاورزان نوآور (77 نفر (24.4%)) و كشاورزان غير نوآور (238 نفر (75.6%)) تقسيم شده‌اند. ميانگين امتياز كل عوامل موثر بر بهره‌وري آب در كشاورزان غير نوآور 1.23±2.83 (از امتياز كل 5) به دست آمده است در حالي كه اين امتياز در كشاورزان نوآور برابر با 1.36±3.42 (از امتياز كل 5) بوده است. بيشترين اختلاف امتياز (مثبت) در عوامل موثر بر بهره‌وري آب در بين كشاورزان نوآور و غير نوآور به ترتيب مربوط به گويه‌هاي «ديدگاه و نگرش جامع به كليه عوامل موجود در زنجيره توليد»، «استفاده از دستگاه كارنده مناسب» و «اجراي سامانه‌هاي آبياري توسط كارشناسان مجرب» است. براي عملكرد بهتر كشاورزان به خصوص در نقاط ضعف آنان اقدامات فني و زيربنايي و همچنين ارتقاي دانش آنان مورد نياز است. پيشنهاد مي‌گردد كلاس‌هاي آموزشي به همين منظور برگزار گردد و از اندوخته دانش كشاورزان نوآور نيز در اين كلاس‌ها استفاده گردد.