تأثير استفاده از EDTA بر قابليت جذب سرب و كادميم توسط گندم

فلزات سنگين به ويژه سرب و كادميم به‎دليل پيامدهاي ناگوار در آلودگي محيط زيست‎ اهميتي ويژه‌ دارند. اين آلاينده ها از منابع مختلف به آب، خاك، گياه و نهايتاً به زنجير ه غذايي انسان راه مي يابند. روش هاي مختلفي براي پالايش خاك‎هاي آلوده وجود دارد كه عمدتاً بسيار گران و پرهزينه بوده و به اين دليل استفاده از روش هاي كم هزينه تر براي رفع آلودگي خاك‎هاي آلوده مي تواند به پالايش و استفاده بهينه از اين اراضي كمك نمايد. يكي از روش‎هاي كم هزينه و سازگار با طبيعت استفاده از گياهان مي باشد. استفاده از كلات ها ازجمله شيوه هاي مؤثر در فراهمي زيستي عناصر سنگين است. در اين پژوهش تأثير اتيلن دي آمين تترا استيك اسيد (EDTA) به عنوان يك كلات كننده شيميايي در افزايش جذب سرب و كادميم توسط گندم (رقم بهاره) بررسي گرديد. اين پژوهش در شرايط گلخانه‎اي به صورت آزمايش فاكتوريل و در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتورها شامل: 1 كاربرد EDTA در دو سطح (صفر و 2.7 ميلي مول در كيلوگرم خاك)، 2 عنصر سرب در سه سطح (صفر ، 150 و 500 ميلي گرم دركيلوگرم خاك) و 3 عنصر كادميم در سه سطح (صفر، 3 و 10 ميلي گرم در كيلوگرم خاك) بودند. بدين منظور، يك نمونه خاك غيرآلوده انتخاب و با غلظت هاي مختلف سرب و كادميم آلوده شد. سپس بذر گندم كشت گرديد و در پايان دوره رشد (هفت ماه پس از كشت) غلظت سرب و كادميم در گياه (كاه و كلش و دانه) و خاك اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه كاربرد EDTA حلاليت سرب و كادميم را در محلول خاك افزوده و منجر به افزايش جذب سرب در كاه و كلش (12.5 برابر) و دانه گندم (68.8 برابر) و كادميم در كاه و كلش (26 درصد) گرديد.