شناسايي ژن‌ها و نشانگرهاي مولكولي مرتبط با ‌مؤلفه‌هاي جوانه‌زني در رگه‌هاي F9 برنج تحت تنش اسمزي

برنج نسبت به ساير غلات به آب ‌بيشتري براي رشد و نمو نياز دارد بنابراين تنش‌هاي آبي خسارت ‌بيشتري به آن وارد مي‌كند و لذا بهبود ارقام برنج براي تحمل به تنش‌هاي محيطي ضروري است. در اين آزمايش 154 رگه ‌خويش‌آميخته نوتركيب برنج نسل F9 حاصل از تلاقي ارقام شاه‌پسند و IR28 در سه شرايط (بدون تنش، تنش اسمزي 0.3 و 0.6 مگاپاسكال حاصل از پلي‌اتيلن گليكول) به‌صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي مورد بررسي قرار گرفتند. براي آزمايش مولكولي، چندشكلي 110 نشانگر SSR و ESTSSR بين والدين جمعيت ارزيابي شدند و از بين ‌آن‌ها، 41 نشانگر چندشكل انتخاب شدند. تجزيه رگرسيون ارتباط بين مؤ‌لفه‌هاي جوانه‌زني و نشانگرهاي مولكولي نشان داد بيشترين ضريب تبيين در شرايط بدون تنش مربوط به نشانگر RM211 براي ضريب آلومتريك (17 درصد)، در 0.3 مگاپاسكال مربوط به RMES101 براي وزن خشك ساقه‌چه (18 درصد) و در 0.6 مگاپاسكال مربوط به RM273 براي يكنواختي جوانه‌زني (22.7 درصد) بود. نشانگر‌هاي RM3496، RM452 و RMES61 در اين سه محيط، به‌ترتيب با شش، سه و هشت صفت، بيشترين تعداد ارتباط معني‌دار با مؤلفه‌هاي جوانه‌زني را نشان دادند و مي‌توانند كانديد مناسبي جهت بهبود هم‌زمان چند صفت در برنامه‌هاي به‌نژادي انتخاب به كمك نشانگر باشند. همچنين پس از شناسايي نشانگر‌هاي معني‌دار مرتبط با ‌مؤلفه‌هاي جوانه‌زني، نزديك‌ترين ژن‌ها به اين نشانگر‌ها ‌به‌صورت بيوانفورماتيكي شناسايي و بيان ‌آن‌ها با استفاده از پايگاه‌ داده ترانسكريپتوم برنج بررسي شد. بر اين اساس، بالاترين الگوي بيان تحت تنش خشكي مربوط به ‌مكان‌ژني LOC_Os01g57220 و در شرايط بدون تنش مربوط به ‌مكان‌ژني LOC_Os01g26039 شناسايي شد كه مي‌توان از اين اطلاعات در برنامه‌هاي به‌نژادي استفاده كرد.