استفاده از شاخص انتخاب ژنوتيپ ايده‌آل (SIIG) به‌منظور گزينش هيبريدهاي جديد آفتابگردان با عملكرد بالا و خصوصيات زراعي مطلوب

توليد ارقام هيبريد پرمحصول آفتابگردان از اهداف اصلي برنامه‌هاي به‌نژادي اين گياه مي‌باشد. بنابراين انتخاب هيبريدهاي پرمحصول در اين گياه از اهميت بالايي برخوردار است. در اين راستا تعداد 24 هيبريد جديد آفتابگردان به همراه رقم گلسا در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گرگان در قالب طرح لاتيس ساده (5 ×5) با دو تكرار طي سال زراعي 1399 مورد ارزيابي قرار گرفتند. در اين تحقيق به‌منظور گزينش هيبريدهاي جديد آفتابگردان و مطالعه روابط ميان صفات از روش شاخص انتخاب ژنوتيپ ايده‌آل (SIIG) و تجزيه به عامل‌ها استفاده شد. بر اساس شاخص SIIG، ژنوتيپ‌هاي G5، G10، G2، G12، G3 و G19 با مقدار SIIG بيشتر (به ترتيب 0/747، 0/689، 0/660، 0/641، 0/640 و 0/572) جزء ژنوتيپ‌هاي برتر بودند. از طرفي ژنوتيپ‌هاي G23، G15، G24، G25 و G18 با مقدار SIIG كمتر (به ترتيب 0/233، 0/264، 0/277، 0/278 و0/285) جزء ژنوتيپ‌هاي ضعيف از نظر اكثريت صفات مورد بررسي بودند. ژنوتيپ‌هاي G5، G19، G2، G10، G3، G9 و G11 با داشتن مقدار SIIG بالا و همچنين عملكرد دانه بالاتر از ميانگين به‌عنوان ژنوتيپ‌هاي برتر از نظر عملكرد دانه و ساير صفات زراعي شناخته شدند و مي‌توان از آن‌ها براي انجام آزمايشات بيشتر از جمله آزمايشات سازگاري در مناطق گرم مرطوب استفاده نمود. همچنين نتايج تجزيه به عامل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مثبت صفات قطر ساقه، قطر طبق و تعداد دانه در طبق با عملكرد دانه بود. به طور كلي مي‌توان نتيجه گرفت كه صفات قطر ساقه، قطر طبق و تعداد دانه در طبق مي‌توانند به عنوان شاخص‌هاي مناسب در برنامه‌هاي اصلاحي براي انتخاب ژنوتيپ‌هاي با عملكرد بالا در آفتابگردان مورد استفاده قرار گيرند.