تصحيح ابياتي از داستان فرود سياوخش در شاهنامه

اقبال عام به شاهنامۀ فردوسي و كثرت استنساخ آن در طول بيش از هزار سال سبب شده كه اين متن در معرض انواع تصرّف‌ها قرار گيرد و با آنكه داشتن متني قابل اعتماد از شاهنامه همواره دغدغۀ عدّه‌اي از خواهندگانش بوده، تا همين دو سه دهه پيش نسخ خطي و تصحيحات موجود آن اغلب با سخن شاعر فاصله‌اي چشمگير داشت. تصحيح دكتر جلال خالقي مطلق از شاهنامه كه در ميانۀ دهۀ 1380 به طور كامل انتشار يافت اين فاصله را به طرز قابل توجهي كم كرد و بالأخره شرايط مناسبي مهيّا نمود تا محقّقاني بتوانند در تدقيق متن بكوشند.موضوع مقالۀ حاضر تصحيح پنج بيت از داستان فرودِ سياوخش در پادشاهي كيخسرو است كه جز يك استثناء، تا كنون در تمام تصحيح‌هاي شاهنامه نادرست ضبط شده است. نگارندگان ضمن تصحيح اين ابيات كوشيده‌اند تا توجه خوانندگان را به بعضي نكات دستوري و زباني كه در تصحيح متن دخيل واقع مي‌شود جلب كنند. در اين مقاله همچنين ملاحظاتي دربارۀ حدود و ثغورِ به‌كارگيري تلفظ‌هاي دوگانۀ بعضي كلمات در شاهنامه مطرح شده و با تأمل در يك تركيب كنايي نادر، كه به‌واسطۀ دگرگوني در چاپ‌هاي معتبر شاهنامه از فرهنگ جامع زبان فارسي هم جا افتاده، بيتي از يك قصيدۀ عثمان مختاري نيز تصحيح گرديده است.