تبيين نقش معماري نازي بر معماري بناهاي دولتي ايران (دورۀ پهلوي اول، بين سال‌هاي 1312 تا 1320)

بيان مسئله: پس از به‌قدرت‌رسيدن حزب نازي در آلمان، روابط ايران و آلمان وارد دوران جديدي شد. افزايش نفوذ آلمان در ايران و تبليغات اين كشور دربارۀ برتري نژاد آريايي و مبارزه با قدرت‌هاي استعماري، نظير انگليس و روسيه، باعث شد ايرانيان آلمان را پشتيبان و منجي بالقوۀ خود تلقي كنند. به‌واسطۀ اين تلقي، انبوهي از متخصصان و كارشناسان در زمينه‌هاي مختلف براي همكاري با حكومت پهلوي وارد خاك ايران شدند؛ در اين بين حضور معماران و مهندسان و شركت‌هاي ساختماني آلماني بيش از هر گروه ديگري به چشم مي‌خورد و نقش آن‌ها در ساخت بسياري از ساختمان‌هاي دولتي و حكومتي مشهود است. ساختمان‌هايي كه در راستاي نمايش قدرت و شكوه حكومت، متأثر از بناهاي عصر نازي و با گرايش نئوكلاسيك، پديد آمدند.هدف پژوهش: مقالۀ پيش رو به دنبال بررسي معماري نئوكلاسيك و استخراج شاخصه‌هاي آن و تحليل اين شاخصه‌ها در آثار ساخته‌شده توسط معماران آلماني در ايران است. پرسش اصلي مقاله بر اين نكته استوار است كه گرايش به معماري نازي (نئوكلاسيك) تا چه حد بر معماري معاصر ايران تأثير گذاشته است؟ و چارچوب نظري مقاله نيز بر اين نكته تأكيد دارد كه با گسترش روابط ايران و آلمان، در بين سال‌هاي حكومت حزب نازي در آلمان و پهلوي اول در ايران، بخشي از زمينه‌هاي شكل‌گيري معماري معاصر ايران تحت تأثير كشور آلمان پديد آمد. روش پژوهش: مقالۀ پيش رو از نوع كيفي است و در آن از روش تحقيق تاريخيتفسيري و همچنين روش توصيفي-تحليلي به‌صورت آميخته استفاده شده است.نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه حضور افراد و گروه‌هاي متخصص آلماني در ايران نقش بسيار مهمي در ورود عناصر معماري غربي به ايران داشته است. الگوها و شاخصه‌ها در هر سه حوزۀ عملكردي (پلان)، كالبدي (فرم) و نمادين در معماري ايران تأثيرگذار بوده‌اند و در اين بين، نفوذ مؤلفه‌هاي عملكردي، نسبت به دو مؤلفۀ ديگر، شاخص‌تر بوده است. همچنين ارتقاي شيوه‌هاي ساخت‌وساز و استفاده از مصالح نوين يكي ديگر از زمينه‌هاي اثرگذاري آلمان‌ها در ايران بوده است.