مباني نظري الگوي خانواده‌محور و الزامات آن بر نهادهاي اجتماعي

ساختارهاي اجتماعي كه هر مكتبي براي دستيابي به اهداف خود تعريف مي‌كند، بر اساس مباني نظري (عمدتاً جهان‌شناسي، انسان‌شناسي و ارزش‌شناسي) و در مقايسه با مكاتب ديگر متفاوت مي‌شود. از اين رو، پيشرفت و توسعه و شاخص‌هاي آن در كشورهاي اسلامي و كشورهاي غربي به دليل نگاه متمايز آن‌ها به جهان، انسان و ارزش‌ها تعريف ديگري پيدا مي‌كند. يكي از تفاوت‌هاي مهم اسلام با غرب به جايگاه خانواده مربوط مي‌شود. اگر خانواده براي انسان غربي در حكم خوابگاهي اضطراري براي رفع نيازهاي حداقلي مطرح است، در نگاه اسلام براي تأمين حداكثري نيازها تعبيه شده است؛ به گونه­اي كه بسياري از ساختارها و سازمان‌هاي اجتماعي (از جمله كانون‌هاي پرورشي، مساجد، رسانه‌هاي جمعي و غيره) در حكم امتداد نهاد خانواده تعريف مي‌شود. در پژوهش حاضر، اين ديدگاه كه با عنوان خانواده‌محوري ياد مي‌شود، با بهره­گيري از ظرفيت روش‌شناسي بنيادين و روش تحليل انتقادي، به ‌عنوان نقطه عزيمت الگوي اسلامي ايراني پيشرفت معرفي خواهد شد. يافته‌ها نشان مي‌دهد خانواده به ‌عنوان مهم‌ترين نهاد جامعه اسلامي، در صورتي كه جايگاه واقعي و مورد انتظار داشته باشد، ثمرات فراواني از جمله كاهش هزينه‌هاي اقتصادي اجتماعي، تربيت نسل‌هاي مؤمن و كارآمد، گسترش امنيت رواني و اخلاقي را نصيب جامعه اسلامي خواهد كرد كه از عوامل و زمينه‌هاي مهم پيشرفت و تعالي به ‌شمار مي‌رود.

No abstract