تحليل جرمشناسي عوامل مؤثر بر تخلفات رانندگي موتورسواران (مطالعه‌اي در شهر برازجان)

Criminology Analysis of Factors Affecting Motorcyclists 'Drivers' Driving Misconduct (A Study in Borazjan)

زمينه و هدف : تخلفات رانندگي درميان موتورسيكلت‌سواران يكي از مسائل اصلي در بروز ترافيك به‌شمار مي‌رود. تحقيقات نشان مي‌دهد كه رانندگي ناايمن آنان نقش مهمي در حوادث رانندگي دارد. روش : تحقيق حاضر با بهره‌گيري از نظريه رفتار برنامه‌ريزي‌شده و ديدگاه هنجاري به بررسي برخي عوامل و گرايش‌هاي اجتماعي تخلفات رانندگي موتورسواران مي‌پردازد. اين تحقيق از نوع پيمايشي است كه با استفاده از شيوه نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي با 473 نفر از موتورسواران بالاي 18 سال مصاحبه كرده است. نتايج : نتايج نشان داد متغيرهاي گرايش به انجام تخلف، هنجار ذهني و كنترل رفتاري ادراك‌شده (احساس كنترل رفتاري) اثر معني‌داري بر قصد و نيت موتورسواران براي انجام تخلفات رانندگي دارد. تأثير قصد رفتاري، عدالت رويه‌اي و احساس الزام در پيروي از قوانين ترافيكي بر تخلفات رانندگي نيز زياد است. در مجموع، نتايج تحليل رگرسيون نشان مي‌دهد متغيرهاي قصد رفتاري و احساس كنترل رفتاري مربوط به نظريه رفتار برنامه‌ريزي‌شده و متغيرهاي عدالت رويه‌اي و احساس الزام در پيروي از قوانين ترافيكي مربوط به ديدگاه هنجاري 35 درصد از تغييرات تخلف رانندگي موتورسواران را توضيح مي‌دهد.

Background and aim: Driving violations among motorcyclists is one of the main issues in traffic incidence. Research shows that their insecure driving plays an important role in driving accidents. Method: The present study utilizes the theory of planned behavior and the normative view to investigate some of the social factors and attitudes of motorcyclists' driving violations. This research is a survey that interviewed 473 motorcyclists over 18 years of age using a multi-stage cluster sampling method. Results: The results showed that the tendencies of abusive behavior, subjective norm and perceived behavioral control (behavioral sense of control) had a significant effect on the intent and purpose of motorcyclists for driving violations. The effect of behavioral intent, procedural justice, and the sense of obligation to comply with traffic laws is also high on driving violations. In sum, the results of regression analysis show that the variables of behavioral intention and behavioral control feelings related to the theory of planned behavior and the variables of procedural justice and the sense of necessity in following the traffic rules related to the normative view of 35% of the changes in driving offenses by motorcyclists are explained.