كليدواژه :
وجود و عدم , خلق و مظهر , وحدت وجود , عرفان اسلامي , نمود
چكيده فارسي :
از منظر متكلمان و فلاسفه اسلامي، خداوند متعال همه ما سوي الله را خلق و ايجاد كرده است و مخلوقات، حقيقتا موجودند و انكار كثرات و موجوديت مخلوقات، انكار بديهيات است. از سوي ديگر، عارفان اسلامي با توجه به نظريه وحدت شخصي وجود، معتقدند مخلوقات، وجود حقيقي ندارند. آنها به مخلوقات، عنوان مظهر و نمود داده اند. در برخي از آثار عرفاني، از مخلوقات به عدم تعبير شده و برخي از عارفان، واژه هاي خيال، وهم و اعتبار را براي كثرات و مخلوقات به كار برده اند.
پژوهش حاضر مي كوشد به تحليل عارفان و حكماي متاله درباره وجود يا عدم بودن مخلوقات و موجودات بپردازد و به اين سوال يا اشكال پاسخ دهد كه اگر مظهر و نمود عرفاني، وجود يا عدم نباشد، ارتفاع نقيضان رخ مي دهد كه امر باطلي است؛ اگر وجود باشد، با سخن عارفان نمي سازد كه مي گويند نمود، وجود نيست؛ و اگر عدم باشد، انكار بديهي رخ مي دهد و مستلزم عدم خالقيت خداوند و نفي مخلوقات است.
در اين مقاله روشن شده است كه نزد عارفان، كثرات و مخلوقات از اساس نفي نمي شوند و گرچه بنابر نظريه وحدت شخصي وجود، به كثرات و مخلوقات، وجود حقيقي گفته نمي شود، اما اين همه مسئله نيست؛ عرفا معتقدند كه كثرات و مخلوقات، بالوجود، موجودند؛ يعني مظاهر و آيات في نفسه معدوم و بالوجود موجودند؛ از اين رو، با وجود نبودن مظهر و نمود، نه ارتفاع نقيضان رخ مي دهد، نه انكار بديهي اتفاق ميافتد و نه اين مسئله مستلزم انكار خالقيت خداوند متعال است.
چكيده لاتين :
From the viewpoint of theologians and Islamic philosophers, Allah Almighty is the creator of the universe, the creatures are truly existing, and the denial of the existence of the creatures is the denial of the truths. On the other hand, according to the theory of particular unity of existence, Islamic mystics believe that creatures have no real existence, but they are only a manifestation. Creatures have been described in some mystical works as non-existence, and some mystics have used the words of imagination, estimation and significance to refer to creatures. This paper analyzes the mystics and theologians' point of view towards the existential and non-existential nature of the creatures, and it answers the question whether the negation of the existential and non-existential nature of the creatures in mysticism, which is void, leads to "the negation of two contradictories"; because, if the creatures are existing, it is against the mystics, who denies their existence, and if they are void it leads to denial of axiomatic; the denial of God's creativity and the negation of creatures. This paper shows that, although, according to the theory of the unity of existence, there is no true existence, the mystics do not deny the existence of creatures and the multiplicity. On the other hand, the mystics believe that, the creatures and the multiplicity are existing by existence. That is, although the manifestations are non-existence, they are existing by existence. Thus, in the lack of manifestation, neither the negation of two contradictories occurs, nor does the denial of axiomatic happens, nor does this issue leads to denial of the creativity of Allah Almighty.
