تفكر و كاركردهاي فردي و اجتماعي آن در نظام عرفان عملي از منظر نهج البلاغه

Thinking, and its Individual and Social Functions in the Practical Mysticism from the Viewpoint of Nahj al-Balagha

فكر، نيرويي است پويا براي به دست آوردن حقايق، و تفكر كوشش اين نيرو به اقتضاي عقل و خرد است. در عرفان عملي كه برنامه اي منسجم براي طي مراحل كمال انساني است ، تفكر مقامي بلند و تاثير گذار براي سالكان طريق است؛ چرا كه انسان با ابزار تفكر مي تواند گام هاي بلندي را به سوي تكامل و تعالي فردي و اجتماعي بردارد. با توجه با اين جايگاه ، پژوهش پيش رو، كه از نوع بنيادي است، با شيوه تتبعي- استنباطي و با هدف شناخت جايگاه عنصر تفكر و تحليل كاركردهاي فردي و اجتماعي آن در نظام عرفان عملي از منظر نهج البلاغه صورت گرفته است. نتيجه آنكه تفكر با دارا بودن زمينه هاي متفاوتي نظير عظمت پروردگار، لطايف آفرينش و در احوال پيشينيان، عنصري ابتدايي و مبنايي براي ورود سالك به طريق الي الله است و با دارا بودن طيف گسترده اي از كاركردهاي فردي نظير بيداري ، و قرار گرفتن در طريق الي الله، و كاركردهاي اجتماعي همچون روشن سازي راه براي ديگران، امر به معروف و نهي از منكر، نقش ويژه اي را در اين نظام داراست.

Thought is a dynamic force for obtaining facts, and thinking is the endeavor of this force based on reason and wisdom. In practical mysticism, which is a coherent plan for the human perfection, thinking has a high impact on the seekers, because thinking can lead man to perfection and happiness. Using an inferential method, this paper seeks to examine the status and the individual and social functions of thinking in practical mysticism from the perspective of Nahj al-Balagha. The findings show that, thinking is the best way for the seeker to reach God, since it has features such as awaking, guiding towards God, helping others and enjoining good and forbidding evil.