آثار حقوقي تعدد اسباب در تصادفات

The legal effects of multiplicity of vehicles in accidents

بديهي است به‌ موجب قواعد عمومي مسئوليت مدني، در صورت اثبات رابطه سببيت در زمان ورود ضرر اشخاص مسئول اعمال زيان‌بار خود بوده و ملزم به جبران خسارت زيان‌ديده هستند. در اين راستا مكن است گاهي بروز فعل زيان‌بار و ورود خسارت، ناشي از رفتار دو يا چند شخص به معناي اعم است كه به مسئله تعدد اسباب معروف است. در اين حالت تلاش مي‌شود از ميان اسباب متعددي كه موجبات ورود خسارت مي‌شوند آن سببي كه سزاوار تحمل چنين مسئوليتي است شناسايي و يا ميزان مسئوليت آنان مشخص گردد. لذا پر واضح است رابطه سببيت ركن اساسي و عنصر حياتي مسئوليت مدني و ضمان قهري در اين رابطه بايد بين ضرر وارده و تقصير در عرف رابطه‌اي وجود داشته باشد به‌ نحوي‌ كه اگر آن فعل يا ترك فعل نمي‌شود به قطع ضرري حاصل نمي‌شد و اين قاعده به‌عنوان يك قاعده عقلايي در مسئوليت مدني پذيرفته‌ شده است و اختلاف در آن نيست. احراز رابطه سببيت در موردي كه يك سبب خسارتي به بار آورد كار آساني است اما با توجه به آنكه حوادث اجتماعي مرتبط هستند و معمولاً علامت و سبب ضرر بيش از يكي است در نتيجه تعيين مسئول و به‌ تبع آن احراز رابطه سببيت عمل دشواري است كه در حقوق ايران مبناي مسئوليت مدني بيشتر بر پايه نظريه تقصير بوده و گاهي نيز به سمت‌وسوي نظريه خطر گرايش داشته است و البته قواعد فقهي (اتلاف، تسبيب و ...) توجيه‌كننده مسئوليت مدني در حوادث ترافيكي مي‌باشد. معيار مسئوليت مدني انتصاب عرفي زيان است و عرف زيان را به عامل قوي تر نسبت مي دهند، به نظر مي رسد در اجتماع اسباب هركدام از اسباب قوي تر باشد مسئول به حساب مي آيد و اگر وجه ترجيهي وجود نداشته باشد هر دو مسئول هستند. لذا اين پژوهش با روش توصيفي تحليلي (تحقيقات پس از وقوع) و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و اسنادي براي جمع‌آوري داده‌ها و اطلاعات مورد نياز استفاده‌ شده است.

Based on general liability principals, people are liable to their prejudicial actions. Often, when a damage occur, two or more persons have important role to occurrence it that is associate with multiplicity causes concept. In this case, lawyers trying to identify great cause between multiplicity causes. Causation relation is important and pillar basis of civil liability and obligation malefaction must exist between damage and crime as If action or non-action not occur so damage not produced and this principle as a rational principle without any difference accepted in civil liability. Authentication of causation relation is very simple when a case that damage occur by a damage cause. But according to this concept that social accidents or damages are associated together and damage cause are multiple, the identification of damage liable and the authentication of causation relation is very hard. In multiplicity causes, Iranian scientists make some thesis in law.