ارائه مدل چابكي استراتژيك و تعيين وضعيت آن در صنايع دانش‌بنيان

چابكي استراتژيك، سلاحي نوظهور در محيط رقابتي متلاطم است. اين پژوهش درصدد است كه چابكي استراتژيك را معرفي كند و با بررسي جامع مباني نظري موجود و استفاده از نظر خبرگان عوامل و شاخص‌هاي كليدي چابكي استراتژيك را در قالب مدل مفهومي ارائه نمايد. در اين راستا، هفت عامل به‌عنوان عوامل كليدي براي مفهوم‌سازي چابكي استراتژيك شناسايي و معرفي ‌شده‌اند كه عبارت‌اند از: حساسيت استراتژيك، چشم‌انداز واضح و روشن، انتخاب اهداف استراتژيك، شناسايي قابليت‌هاي كليدي، اقدام، نوآوري مستمر و بيش فعالي. روش پژوهش حاضر، تركيبي است و در آن از روش‌هاي كيفي و كمي استفاده ‌شده است. جامعه آماري اين پژوهش در بخش كيفي، شامل خبرگان سازماني بود كه تعداد ده نفر از مديران و متخصصان شركت‌هاي دانش‌بنيان (شامل: صنعت مخابرات، ميكروالكترونيك، داروسازي، بيوتكنولوژي پزشكي و نرم‌افزار) بوده است و در بخش كمي، شامل كليه كاركنان ستادي شركت‌هاي دانش‌بنيان بوده است كه با استفاده از فرمول كوكران، تعداد 365 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب گرديد، به اين صورت كه بعد از طراحي مدل پژوهش، ابعاد و شاخص‌هاي چابكي استراتژيك، از داده‌هاي كيفي براي بومي‌سازي شاخص‌هاي مدل به كار گرفته شد. سپس مدل مفهومي به‌طور كمي با استفاده از نرم‌افزار ليزرل مورد ارزيابي قرار گرفت. ابزار اين پژوهش، در فاز كيفي، مصاحبه نيمه ساختاريافته است و از خبرگان خواسته ‌شده شاخص‌هاي شناسايي‌ شده را تعديل كنند. در فاز كمي نيز، از پرسشنامه استفاده‌ شده است. مدل پيشنهادي با استفاده از تكنيك‌هاي تحليل عاملي و مدل‌سازي معادلات ساختاري تأييد شده است. همچنين رابطه برخي از ابعاد مدل با يكديگر مورد تأييد قرار گرفت. نتايج بررسي مدل نشان داد كه برخي از ابعاد چابكي استراتژيك در وضعيت مطلوب و برخي ديگر در وضعيت نامطلوب قرار دارند كه بايستي براي تقويت آن‌ها برنامه‌ريزي مطلوبي صورت پذيرد.