رانندگي خطرناك در رانندگان اتوبوس درون و بين‌ شهري: آيا تفاوتي وجود دارد؟

سابقه و هدف: رانندگان اتوبوس همچون ديگر رانندگان، مستعد رفتارهاي ناايمن هستند. تصادفات رانندگي با رفتار نابه‌جاي راننده ارتباط دارد. از آنجايي كه تصادفات رانندگي در دو مسير درون ‌شهري و بين ‌شهري با يكديگر تفاوت دارد، ممكن است حداقل بخشي از اين تفاوت مربوط به رفتار راننده باشد. در اين راستا، مطالعه حاضر با هدف مقايسه رفتار رانندگي خطرناك در رانندگان اتوبوس درون شهري و بين‌ شهري انجام شد. مواد و روش‌‌ها: مطالعه توصيفي- تحليلي حاضر با استفاده از پرسشنامه ويژگي‌هاي دموگرافيكي و شاخص رانندگي خطرناك دولا (Dula) در ارتباط با 107 راننده اتوبوس درون شهري و 99 راننده اتوبوس بين ‌شهري در شهر زنجان انجام شد. پس از گردآوري داده‌ها از آزمون‌هاي t ، كاي دو و رگرسيون خطي در محيط SPSS 19 در سطح معنا‌داري 0.05 براي تحليل آماري استفاده گرديد. يافته‌ها: ميانگين ساعت كار در هفته براي رانندگان درون‌ شهري به ‌طور معناداري بيش از رانندگان بين ‌شهري بود. همچنين ميانگين شاخص رانندگي خطرناك و زيرشاخص‌هاي آن به‌ غير از زيرشاخص رانندگي تهاجمي در رانندگان درون ‌شهري بيش از رانندگان بين ‌شهري بود (0.05 P). افزون بر آن، اثر متغير ساعت كار در هفته در مسير درون ‌شهري بر نمره زيرشاخص رانندگي بي‌پروا منفي بود؛ اما در مسير بين ‌شهري بر نمره دو زيرشاخص رانندگي احساسي/شناختي منفي و رانندگي در حالت سرخوشي، اثر مثبتي داشت (0.05 P). نتيجه‌گيري: با وجود تعداد جرايم و فوتي‌هاي كمتر در مسيرهاي درون ‌شهري لازم است اقدامات جدي‌تري براي كنترل رفتارهاي بي‌پروا در نظر گرفته شود. اين اقدامات مي‌تواند شامل: تدوين برنامه‌هاي مداخله‌اي براي مديريت ساعت كاري رانندگان اتوبوس به منظور كاهش خستگي آن‌ها و نيز افزايش آگاهي رانندگان براي كاهش رانندگي بي‌پروا باشد.