پيش‌بيني ميزان فشردگي خاك تحت تأثير شدت‌هاي مختلف چرايي با استفاده از سيستم استنتاج فازي- عصبي (مطالعه موردي: مراتع جنوب شرقي سبلان، استان اردبيل)

شدت چرا و حضور دام در عرصه اگر با رعايت اصول مديريتي نباشد نه تنها باعث تخريب پوشش گياهي مي شود بلكه باعث افزايش تراكم خاك و سفت شدن آن شده كه اين سفتي خاك و عدم نفوذپذيري در آن، عملكرد ريشه گياهان را تضعيف كرده به طوري كه در تراكم هاي بالاي دو مگاپاسكال، رشد ريشه و در نهايت رشد اندام هوايي گياه متوقف مي شود. اين پژوهش با هدف بررسي ميزان تراكم خاك در اثر لگدكوبي توسط دام در مراتع جنوب شرقي سبلان در استان اردبيل انجام شد. براي اين كار از نفوذسنج ديجيتال استفاده شد و پارامترهاي شدت چرا و فاصله از روستا به عنوان متغيرهاي مستقل بررسي شدند (اين دو متغير به هم وابسته هستند اما چون در اين پژوهش شدت چرا از حالت كيفي (كم، زياد، متوسط) به صورت كمي درآمده و در هر منطقه و هر پلات به صورت عدد بيان شده است، بنابراين به‌عنوان يك متغير مستقل توسط مدل انفيس ارزيابي شد). نتايج به دست آمده نشان داد كه شدت چرا و فاصله از روستا تأثير معني داري روي تراكم خاك (0.01 p) داشتند. با كاهش فاصله از روستا (200 متر) و افزايش شدت چرا، خاك سفت تر شده و نفوذپذيري خاك كمتر مي شود. با كمك داده هاي به دست آمده، مدل سازي فشردگي خاك تحت متغيرهاي مستقل با استفاده از شبيه‌سازي سيستم استنتاج فازيعصبي (ANFIS) در محيط نرم افزار MATLAB انجام شد. براي ارزيابي عملكرد مدل ها از پارامترهاي ريشه ميانگين مربعات خطا و ضريب تعيين (R2) استفاده و بهترين مدل تعيين شد. نتايج بهترين مدل انفيس در پيش بيني فشردگي خاك 0.967=R^2 و 7.223=RMSE با نتايج مدل رگرسيوني 0.918=R^2 و 11.518=RMSE مقايسه شد. نتايج نشان داد كه مدل انفيس در مقايسه با مدل رگرسيوني، ضريب تعيين بالاتر و ريشه ميانگين مربعات خطاي كمتر و در نتيجه دقت بالاتري داشت. به علاوه، با افزايش شدت چرا در روستاي اسب مرز و كاهش فاصله از كانون بحران، ميزان فشردگي خاك افزايش يافت.