نقش ساخت‌هاي هم‌پايۀ قرآن‌كريم در اقتصاد زباني (مطالعۀ موردي جزء 1-3)

به دليل اينكه قرآن‌كريم براي هدايت انسان نازل شده‌، زبان آن مانند ساير الگوهاي رفتاري انسان، پيرو اصل صرفه‌جويي است. يكي از شاخصه‌هاي بارز زبان قرآن اين است كه با صرف كمترين توان، بيشترين بازده را در عمل پيام‌رساني انجام مي‌دهد. البته اين كار تا حدّي صورت مي‌پذيرد كه به اصل پيام و معنا لطمه‌اي وارد نشود. اگر عناصر معادل و تكراري از زبان قرآن حذف نمي‌شد، مملو از حشو و زوايد غيرلازم بود كه در اين صورت، نه‌تنها طولاني و ملال‌انگيز مي‌شد، بلكه انتقال معني و پيام كه هدف اصلي اين كتاب آسماني است، به تعويق مي‌افتاد. مقالۀ حاضر، پس از بررسي سير شكل‌گيري نظريۀ اقتصاد زباني و تعريف اصطلاحات و مباني نظري پژوهش، با روش توصيفي‌ـ‌تحليلي، به بررسي نقش ساخت‌هاي هم‌پايه در ايجاز و كوتاهي جملات و همسويي اين موضوع با اصل اقتصاد زباني پرداخته ‌‌است. برآيند تحقيق نشان مي‌دهد، اگر ساخت‌هاي هم‌پايۀ قرآن‌كريم در ژرف‌ساخت خود، داراي عناصر مشتركِ هم‌معنا و تكراري باشند، عنصر مشتركِ هم‌معنا كه در مقام تكرار قرار گرفته، از روساخت آن حذف و موجب كوتاهي جمله مي‌شود كه اين امر، همسو با اصل اقتصاد و فرايند كم‌كوشانۀ زبان است.