كاربرد تبديل‌هاي چندمتغيره در تحليل داده‌هاي ژئوشيمي محدوده اكتشافي هميچ، استان خراسان جنوبي

نرمال كردن توزيع داده ها، تعديل داده هاي خارج از رديف و تبديل داده ها از سيستم بسته به باز، پيش پردازش هاي اوليه براي استفاده از روش هاي آماري چند متغيره است. در اين مقاله علاوه بر روش نسبت لگاريتمي سه روش تبديل جستجوي تصويري چندمتغيره، فاكتورهاي خودهمبستگي حداقل / حداكثر و تبديل شرطي گام‌به‌گام نيز براي اين منظور معرفي‌شده است. براي بررسي عملكرد روش هاي تبديل از داده هاي تجزيه اي 396 نمونه ي برداشت‌شده از محيط سنگي در محدوده اكتشافي هميچ استفاده‌شده است. وجود آلتراسيون هاي هيدروترمال و كاني زايي هاي مس، سرب، روي و آهن در سطح زمين نشان‌دهنده‌ي مستعد بودن اين محدوده براي كاني زايي پورفيري و هيدروترمال مي باشد. نتايج تحليل فاكتوري بر روي داده هاي تبديل يافته به چهار روش فوق الذكر نشان مي دهد كه هر چه توزيع داده ها تبديل يافته به توزيع نرمال چند متغيره نزديك‌تر باشد واريانس فاكتورها و مقادير بارهاي فاكتوري كاهش مي يابد. اين نكته به دليل كاهش همبستگي بين متغيرهاي اتفاق مي افتد. همچنين نتايج تحليل فاكتوري بر روي داده هاي تبديل يافته ي محدوده موردمطالعه نشان مي دهد كه نقشه هاي كنتوري امتيازهاي فاكتوري به‌دست‌آمده از روش تبديل شرطي گام‌به‌گام مي توانند به‌خوبي زون هاي داخلي و خارجي سيستم كاني زايي پورفيري محدوده را مشخص نمايند. همچنين نقشه هاي امتيازهاي فاكتوري به‌دست‌آمده از تبديل داده به روش نسبت هاي لگاريتمي توانسته اند زون خارجي كاني زايي را به‌خوبي و زون داخلي كاني زايي را تا حدي نشان دهند؛ بنابراين پيشنهاد اين مقاله استفاده از روش هاي تبديل معرفي‌شده در كنار روش تبديل نسبت لگاريتمي براي كليه پيش پردازش هاي آماري و داده كاوي بر روي داده هاي اكتشافي است.