بازخواني و زمينه‌يابي ناكارايي‌هاي طرح‌هاي توسعه و عمران (جامع) شهري ايران

گفتمان ناكارآمدي و ناكامي طرح‌هاي جامع شهري ايران و مقاومت نهاد‌هاي مسئول در اصلاح شيوه‌هاي جاري، ضرورت زمينه‌يابي ناكارايي‌ها را برجسته كرده و پژوهش با پرسشِ ريشه انتقادات و ناكارايي‌هاي مطرح‌شده در كجاست؟ آغاز شد. اين پژوهش از نوع كيفي با جنبه‌ي اكتشافي است كه به روش داده‌بنياد مدل استراوسي، داده‌يابي اسنادي (70 نوشته‌ي علمي پژوهشي) و مصاحبه‌ي هدفمند (20 نفر خبره) در قالب كدگذاري باز، محوري و گزينشي فراهم و برآيندپژوهش با «ارزيابي به كمك پرسش‌هاي كرسول» به ‌تاييد مشاركت‌كنندگان رسيد. هدف پژوهش روشن‌كردن زمينه‌سازهاي ناكارايي طرح‌هاي جامع شهري است و يافته‌هاي پژوهش كه به ترتيب اهميت در 10 زمينه‌ي «ساختار كلان برنامه‌ريزي شهري ايران» ساختارهاي «سياسي»، «حقوقي و قوانين»، «اداري و تشكيلاتي»، «تصميم‌گيري»، «برنامه‌ريزي شهري»، «راهبري»، «قدرت»، «ارزيابي» و «پايش و ديده‌باني» در چارچوب «ساختارهاي برنامه‌ريزي شهري ايران» مقوله‌بندي شد، نشان داد كه مهم‌ترين زمينه‌سازهاي ناكارايي به ترتيب هر ساختار «نبود زبان مشترك برنامه‌ريزي»، «ضعف در سياست‌سازي و سياست‌گذاري»، «نبود ساختار حقوقي يكپارچه»، «ساختار سازماني نامتناسب»، «نظام تصميم‌گيري متمركز»، «الگوي برنامه‌ريزي جامع سازگار نشده»، «ناسازگاري سامانه‌ي راهبري»، «دخالت نابجاي عناصر قدرت»، «نبود ساختار ارزيابي» و «ناكارآمدي ساختار پايش و ديدباني» است و كاربست شيوه و الگوي برنامه‌ريزي كنوني كه با محيط برنامه‌ريزي ايران، ناسازگاري دارد نيز پيامد آن است.