مديريت بهينه عرصه هاي خدمت وظيفه عمومي: ارائه مدل سياستگذاري

مديريت بهينه خدمت وظيفه عمومي با توجه به اينكه بخش وسيعي از جامعه تحت تأثير آن هستند، مي‌تواند تأثيرات مثبتي در سطح فردي و كلان به همراه داشته باشد. يكي از جنبه‌هايي كه بر بهره‌وري خدمت وظيفه عمومي تأثيرگذار است، مديريت عرصه‌ها و كاركردهاي مختلف خدمت سربازي است. هدف اصلي مقاله حاضر تدوين مدل سياست‌گذاري عرصه‌هاي خدمت وظيفه عمومي است كه براي تدوين مدل از روش نظريه داده بنياد استفاده شده است. به‌منظور جمع‌آوري داده‌هاي موردنياز، علاوه بر بررسي اسناد فرادستي و گزارش‌هاي مرتبط، با صاحبنظران مصاحبه انجام شده و داده‏هاي كيفي طي مراحل سه‌گانه كدگذاري باز، محوري و گزينشي تحليل شدند. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه اصلي‌ترين عرصه خدمت سربازي، عرصه دفاعيامنيتي است، اما با افزايش سطح تحصيلات و توانمندي‌هاي مشمولان، بكارگيري سربازان در ساير عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، نه تنها به اثربخشي بالاتر خدمت سربازي مي‌انجامد بلكه افزايش سطح رضايتمندي مشمولان را هم در پي خواهد داشت. از جمله عرصه‌هاي جديد خدمت سربازي كه با توجه به شرايط خاص كشور پيشنهاد مي‌شود در دستور كار سياست‌گذاران قرار گيرد، مي‌توان به توسعه منطقه‌اي، توسعه مناطق محروم،‌ توسعه روستايي،‌ توسعه بنگاه‌هاي كوچك و متوسط و‌ اقتصاد دانش بنيان اشاره نمود. بخصوص اينكه دولت به دليل محدوديت‌هاي مالي و ساختاري نمي تواند خدمات موردنياز در اين عرصه‌ها را به طور كامل ارائه نمايد. البته استفاده از پتانسيل سربازي در عرصه‌هاي جديد نيازمند اقداماتي از قبيل اصلاح قوانين و مقررات، حساس‌سازي، نهادسازي، تدوين سند راهبردي نظام وظيفه و اصلاح ساختاري است.