اثرات حفاظتي درمان هم‌زمان با ويتامين C روي سميت كليوي ناشي از مصرف دفراسيروكس در رَت

زمينه و هدف: دفراسيروكس (اكسجيد) يك داروي شلات‌كننده آهن است كه در بيماران بتا تالاسمي ماژور استفاده مي‌شود. مصرف دفراسيروكس به دليل ايجاد استرس اكسيداتيو و افزايش ميزان آپوپتوز سلول‌ها سبب ايجاد اختلال عملكرد در توبول‌هاي كليوي و ايجاد سميت كليوي مي‌شود. در اين مطالعه با توجه به خصوصيات آنتي‌اكسيداني و ضدالتهابي اثر ويتامين C روي آسيب كليوي ايجاد‌شده توسط دفراسيروكس بررسي شد. مواد و روش ها: اين مطالعه روي سي رَت از نژاد ويستار در سه گروه كنترل، دفراسيروكس و دفراسيروكس همرا ه با ويتامين C صورت گرفت. جهت ايجاد سميت كليوي از دفراسيروكس (75 mg/kg/day) به صورت تزريق داخل صفاقي استفاده شده است. ميزان غلظت يون‌هاي سديم، پتاسيم و منيزيم در نمونه‌هاي پلاسما و ادرار با دستگاه فليم فتومتر اندازه‌گيري شد. در ادامه اسمولاليته و (BUN) پلاسما و ادرار محاسبه و سپس ميزان كليرانس كليوي كراتينين (Cr)، دفع مطلق و نسبي سديم و پتاسيم اندازه‌گيري شد. بعد از خارج كردن كليه‌ها جهت مطالعه بافتي و رنگ‌آميزيH E و جهت مطالعه بيوشيميايي FRAP و MDA مورد استفاده قرار گرفتند. ملاحظات اخلاقي: اين مطالعه با كد اخلاق IR.ARAKMU.REC.1396.309در كميته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم‌پزشكي اراك به ثبت رسيده است. يافته ها: مصرف هم‌زمان ويتامين C همراه با دفراسيروكس باعث كاهش معناداري در ميزان مالون دي‌آلدهيد بافت كليوي (0001 P)، دفع نسبي و مطلق سديم (0/001 P)، پتاسيم (0/001 P) و اسمولاليته ادرار (0/001 P) شد كه در اثر تجويز دفراسيروكس افزايش يافته بودند، همچنين باعث افزايش كليرانس كراتينين و ميزان توان آنتي‌اكسيداني احياي آهن بافت كليوي (0/001 P) شد كه در اثر تجويز دفراسيروكس كاهش يافته بودند. نتيجه گيري: تجويز هم‌زمان ويتامين C اثر محافظتي قابل ملاحظه‌اي روي سميت كليوي حاصل از دفراسيروكس دارد. خاصيت آنتي‌اكسيداني ويتامين C با كاهش دادن استرس اكسيداتيو و كاهش ميزان پراكسيداسيون ليپيدي مي‌تواند مؤثر باشد.