مطالعه‌ي فراتركيب فرهنگ شهروندي در جامعه‌ي ايران

فرهنگ شهروندي مجموعه‌اي از ارزش‌ها، نگرش‌ها و قوانين مشترك بنيادي است كه مشاركت ‌فعال شهروندان را با رعايت احترام به ارزش‌هاي دموكراتيك شهروندي و مسئوليت ‌پذيري عام‌گرايانه به دنبال دارد؛ به ‌گونه‌اي كه شكل ‌دهنده به سبك زندگي و هادي تعاملات او با ديگران است. هدف از پژوهش حاضر نيز بررسي مطالعات انجام شده پيرامون فرهنگ شهروندي با استفاده از رويكرد استقرايي فراتركيب كيفي است. اين روش، در اين پژوهش شامل گام‌هاي هفت‌گانه‌اي است، كه به ارزيابي وتحليل نظام‌مند نتايج و يافته‌هاي مطالعات پيشين مي‌پردازد. فراتركيب اين امكان را براي پژوهش‌گر فراهم مي‌سازد تا به شيوه‌ي ساختارمندي از يافته‌هاي استخراج شده از مطالعات‌ كيفي مرتبط با موضوع تحقيق، براي ايجاد يافته‌هاي جامع و تفسيري استفاده نمايد. به همين دليل نتايج پژوهش‌هاي پيشين ازمنابع داخلي طي سالهاي۱۳۹۰ تا ۱۳۹۸ و منابع خارجي طي سال‌هاي۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ جمع‌اوري و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. از بين ۱۴۰ مقاله مستخرج، ۴۹ مقاله براي تجزيه و تحليل نهايي انتخاب شده است. نظريه‌هاي استفاده شده در اين تحقيق با توجه به نوع روش‌تحقيق استفاده از نظريه‌هاي مختلفي است، كه با استفاده از اين نظريات و پژوهش‌هاي صورت گرفته در اين حوزه، مي‌توان به نظريه‌هاي وبر، پارسونر، مارشال، ترنر و گيدنز اشاره كرد. نتايج پژوهش با توجه به بررسي مقالات متعدد استخراج شده به ۴۹ كد منجر شد، كه مي‌توان از مهم‌ترين مؤلفه‌ها با توجه به تكرارشان به: مسئوليت‌پذيري اجتماعي، قانون‌مداري، عام‌گرايي، مشاركت اجتماعي و.... نام برد. با بررسي و ادغام يافته‌هاي اوليه در اين پژوهش، پس از رفت و برگشت ميان زمينه‌هاي فرعي، ۷ زمينه‌ي اصلي به دست آمد، كه اين ابعاد شامل: داشتن نگرش دموكراتيك، ابعاد سياسي فرهنگ شهروندي، ابعاد اجتماعي ـ فرهنگي فرهنگ شهروندي، ابعاد فردي فرهنگ شهروندي، ابعاد اخلاقي فرهنگ شهروندي، ابعاد توسعه‌اي فرهنگ شهروندي مي‌باشد.