بررسي ماهيت حديث جابر و جايگاه آن در اثبات نام دوازده امام (ع)

A survey on the nature of hadith about jaber and its status in verifying the name of twelve imams (s.a.)

حديث جابر، حديث مشهوري در منابع شيعه است. راوي حديث- امام باقر (ع) - از جابر بن عبدالله انصاري نقل مي كند كه جابر لوحي را در دست حضرت زهرا (س) ديده است. اين لوح هديه اي از جانب خداوند به پيامبر (ص) معرفي شده كه نام پيامبر (ص)، علي و يازده امام ديگر در آن آمده است.حديث منسوب به جابر، متن واحد ندارد بلكه شامل چهار متن مختلف و سندهاي متعدد است كه همگون نيستند. در نوشتار حاضر، راويان، متن و محتواي يكي از اين چند روايت بررسي و تحليل شده و با توجه به ايرادات و تناقضات متعدد، چنين نتيجه گرفته شده است كه حديث منسوب به جابر چندان قابل اتكا و استناد نيست. اين حديث علاوه بر ايرادات حديث شناختي، زبان شناختي و رجال شناسي با واقعيت هاي تاريخي نيز سازگار نيست. ولي آن چه اين خلا را جبران مي كند، حديثي با املاي رسول خدا (ص) و دست خط علي (ع) است كه دوازده امام (ع)را معرفي مي كند. اين حديث به صورت سر امامت تنها در اختيار امامان (ع) قرار داشته است و تنها در مواقعي نادر، امام بعدي به برخي از ياران خاص معرفي شده است.

Haidth of Jaber is a famous one in Shiite references. The narrator- Imam Bagher (SA) quotes from Jaber ibn Abdollah Ansari that Jaber saw a tablet in the hand of The Holy Fatimeh Zahra (SA). On the tablet which was a divine gift from Allah for the Holy Messenger was written the name of The Holy Prophet, Imam Ali, and other eleven immaculate Imams. This hadith does not have the same text but it consisted of four different contexts and some various documents which are not compatible with each other. The present study analyzes the contexts and texts from various narrations and we got the result that regarding numerous controversies and faults and objections in the context, the hadith of Jaber is not so indisputable and referable. It is not compatible with historical facts regarding its controversies with studies of hadiths, linguistics and studies done by distinguished men. We propose a compensation hadith presented with The Holy Prophet’s dictation and Imam Ali’s handwriting in which the name of all twelve Shiite Imams are mentioned. It is considered as the imamate prophecy which was available to just immaculate Imams. an‎d in some rare situations, it was introduced to very specific followers of the next Imam.