خون درماني در روايات پزشكي رضوي

Hemotherapy in Razavi Medical Traditions

تغذيه، بهداشت و درمان از موضوعات مورد توجه امامان شيعي: است. در اين ميان رهنمودهاي بسياري به امام رضا (ع) منتسب شده كه در مجموع به عنوان «طب الرضا» مشهور شده است. «خون درماني» كه يكي از راه هاي درماني رايج در آن عصر بوده، جايگاه ويژه اي در طب رضوي دارد. سوال اصلي اين پژوهش بررسي روش خون درماني در طب رضوي است. خون درماني به معناي تاثيرگذاري بر مقدار جريان خون در نقطه اي خاص، تغيير حجم خون بدن با خون گيري، كاستن از خون بدن از طريق رگ و مويرگ ها به كمك فصد، حجامت، بادكش و نيز تدليك و ماساژ است. در اين مقاله با بررسي طب رضوي و نقد سندي، محتوايي و دلالتي روايات مربوط به خون درماني، نشان داده شد كه روش هاي سفارش شده در طب رضوي عمومي نبوده و تنها به عنوان نسخه مخاطب خاص مي تواند مورد مطالعه و استفاده قرار گيرد.

Nutrition and health care are among the Shiite Imams topics of interest. In this respect, many guidelines have been attributed to Imam Reza (AS), known as "Razavi medicine". "Blood therapy", one of the most common therapies in the imam's era, is of paramount significance in Razavi medicine. The main question of this study is to investigate the method of blood therapy in Razavi medicine. Blood therapy means affecting the amount of blood flow at a particular point, changing the blood volume with blood drawing, lowering the body blood through the veins and capillaries using methods called venisection (fasd), phlebotomy (hijamat), cupping, and massage. Having investigated Razavi medicine and doing a document-based, content, and indication criticism of related traditions on homotherapy, it is revealed that the recommended methods solely applicable and prescriptible to specific audience.