جايگاه «زمان و مكان» در سيره امام حسن عسكري(ع) از «منش فرازماني» تا «سيره عصري»

The Status of "Time and Space" in ImamHassan Askari's (A.S) Conduct: From Beyond-timeBehavior to Modern Conduct

ساخت سامرا و انتقال پايتخت خلافت عباسي از بغداد به سامرا در حدود سال 223، موجب شد تا تركيب جمعيتي و بافتار فكري آن از ديگر شهرهاي جهان اسلام متفاوت شود. حكومت نظاميان ترك تبار، رسمي شدن جريان اهل حديث و وجود سنت هاي بني هاشمي از عوامل اصلي تشكيل دهنده بافتار فكري و فرهنگي شهر سامرا بود. بر اين اساس اين پرسش مطرح مي شود كه حضور امام حسن عسكري(ع) در اين شهر، چه تاثيري بر سيره سياسي- اجتماعي ايشان داشت؟ اين پژوهش بر اساس نظريه تاثير زمان و مكان بر سبك زندگي به بررسي سيره آن حضرت پرداخته و نشان داده است كه شرايط فكري و فرهنگي سامرا موجب شده تا زندگي امام حسن(ع) در دو بعد «فرازماني» و «عصري» نمود پيدا كند. در بعد «فرازماني»، نشان داده شد كه امام در اموري مانند سيره عبادي مانند امامان پيشين رفتار كردند اما در بعد «عصري»، رفتار ايشان در اثر عناصر زمان و مكان دچار دگرگوني شده است.

The construction of Samarra and the movement of the Abbasid capital from Baghdad to this city in about the year 223 (lunar) caused that the demographic combination and its intellectual context discriminate this city from other cities of the Islamic world. Rule of Turkish originated militaries, formalization of people of narration trend and the existence of Banu Hashimi traditions are of the factors of the intellectual and cultural context of Samarra. Accordingly, this question is raised that what effects has Imam Hassan Askari's presence in this city had on his socio-political conduct? This research, based on the effect of time and place theory on the lifestyle, has investigated conduct of Imam Askari and has shown that the cultural and intellectual conditions of Samarra has led to the realization of his life beyond time and place. As shown in the beyond-the-time aspect, the Imam has behaved as his previous counterparts in affairs such as servitude conduct, while in the modern aspect, the Imam's conduct shows a change in the elements of time and place.