بررسي و تبيين آثار سياسي انديشۀ وهابيت بر جهان اسلام، از سال 1900 ميلادي تا عصر حاضر

A research on the political effects of Wahhabi ideology on Muslim world from the 19th century until now

در پژوهش حاضر، انديشه و آيين وهابيت به عنوان يكي از متغيرهاي تاثيرگذار بر تحولات سياسي جهان اسلام مورد توجه قرار گرفت و آثار و پيامدهاي سياسي اين انديشه بر جهان اسلام از سال 1900م تا عصر حاضر، بررسي و تبيين گرديد؛ بر اساس اين پژوهش، انديشه وهابيت گفتماني است كه مبناي آن، تكفير اهل شهادتين است. در سال هاي آغازين اين انديشه، يك شكاف كلي در درون آن ايجاد شد و در اثر آن، انديشه وهابيت به دو قسم انديشه اقصايي و انديشه احتوايي تقسيم گرديد. هر كدام از اين دو انديشه، منشا برخي آثار سياسي در جهان اسلام از سال 1900م تا عصر حاضر بوده اند. آن آثار عبارت اند از:1. پايه گذاري نظام پادشاهي سعودي توسط ملك عبدالعزيز، با همراهي وهابيان اقصايي. 2. استمرار نظام سعودي به دليل ترويج اقتدار گرايي و نيز مشروعيت بخشي به سياست خارجي اين نظام توسط انديشه احتوايي. 3. ايجاد زمينه لازم براي دخالت بيگانگان در مسايل جهان اسلام. 4. تضعيف كشورهاي اسلامي در اثر جنگ داخلي.

In this essay, the Wahhabi ideology as one the most effective factors on Islamic political will be discussed. This ideology has influenced the Muslim world since 1900. According to this research, the Wahhabi discourse is based on accusing the Muslims to heresy. In the very beginning of establishment, the Wahhabi discourse was divided into two groups: inclusive and exclusive. These two divisions have been the source of some changes in Islamic currents. Some are as the following: 1- establishment of Saudi Kingdom by King Malik bin Abdul-Aziz, accompanying the exclusive Wahhabism. 2- boosting the Saudi Kingdom and its sovereignty by the help of inclusive Wahhabism. 3- paving the way for the interference of non-Muslims in the Muslims affairs. 4- weakening the Muslim countries for civil wars.